Το προαύλιο δεν είναι απλά ένας χώρος για παιχνίδι. Είναι μια μικρή κοινωνία. Κι εκεί τα παιδιά, μακριά από τα όρια της οικογένειας και το αυστηρό πλαίσιο της τάξης, μπορεί να δείξουν το πιο σκληρό πρόσωπό τους. Όχι γιατί τα παιδιά είναι σκληρά. Αλλά γιατί δεν έχουν αναπτύξει ακόμα τις κοινωνικές δεξιότητες των μεγάλων, γιατί δεν έχουν ακόμα ξεκάθαρη αντίληψη του τι είναι σωστό και τι λάθος ή γιατί, πολύ απλά, θέλουν να δοκιμάσουν τη δύναμή τους. Και γι' αυτό η καθοδήγηση από γονείς και εκπαιδευτικούς θεωρείται πολύτιμη.
Επιθετικότητα
Από τις πρώτες κιόλας τάξεις του δημοτικού ένα στα πέντε παιδιά περίπου (κυρίως αγόρια) παρουσιάζουν επιθετικότητα, καθώς προσπαθούν να επιβάλλουν τα «θέλω» τους. Κάθε παιδί λοιπόν μπορεί κάποια στιγμή να εκφράσει, για τον έναν ή τον άλλο λόγο, επιθετικότητα. Όχι μόνο για λόγους κυριαρχίας αλλά και για λόγους άμυνας. Η ανησυχία, ωστόσο, δεν πρέπει ν' αφορά μόνο τους γονείς των παιδιών που πέφτουν θύματα βίας ή εκφοβισμού. Πρέπει ν' αφορά και τους γονείς των παιδιών που επιδεικνύουν επιθετική συμπεριφορά.
Τι πρέπει να κάνεις:
• Δώσε το καλό παράδειγμα στις σχέσεις σου με τους συγγενείς, το σύντροφό σου, τους φίλους σου, αποφεύγοντας κάθε μορφή βίας, ακόμα και τη λεκτική.
• Μην επιτρέπεις καμία μορφή βίας μέσα στο σπίτι ανάμεσα στα αδερφάκια.
• Παρότρυνε τα μέλη της οικογένειας να μάθουν να παίρνουν σειρά, να μοιράζονται τα πράγματά τους, να συμμετέχουν στις δουλειές του σπιτιού, ανεξάρτητα από το φύλο τους.
• Άφησε στο σπίτι κάποιο περιθώριο εξουσίας στο παιδί. Έτσι, θα αισθάνεται μικρότερη ανάγκη ν' ασκεί εξουσία στ' άλλα παιδιά.
• Έλεγξε το τηλεοπτικό πρόγραμμα που βλέπουν και τα βιντεοπαιχνίδια που παίζουν τα παιδιά, εξαιρώντας εκείνα με σκηνές βίας.
• Ευαισθητοποίησε το παιδί σου απέναντι σε άτομα που είναι σε θέση αδυναμίας, π.χ. άτομο με αναπηρία ή παιδί που έχει χτυπήσει, παροτρύνοντάς το να βοηθάει όπου μπορεί.
• Όταν το παιδί σου έρχεται αντιμέτωπο με αρνητικά συναισθήματα όπως θυμός, παρότρυνέ το να συζητάει μαζί σου γι' αυτά, έτσι ώστε να μάθει να τα εκτονώνει χωρίς να καταφεύγει στη βία.
• Αν είσαι μάρτυρας διαπληκτισμού, δώσε συμπαράσταση στο θύμα, ακόμα κι αν δεν είναι το παιδί σου.
• Είναι επίσης σημαντικό το παιδί που πέφτει θύμα βίας ή εκφοβισμού να μιλά γι' αυτό στους γονείς ή στον εκπαιδευτικό (συνήθως όμως δεν το κάνει). Είναι σημαντικό να καταλάβει ότι πρέπει να εμπιστεύεται αυτά τα πρόσωπα.
Αποκλεισμός
Τι πρέπει να ξέρεις:
Τα παιδιά έχουν την τάση να ενοχλούν, να καταπιέζουν και να απορρίπτουν οποιοδήποτε παιδί αντιλαμβάνονται πως για κάποιο λόγο είναι σε θέση αδυναμίας. Συνήθως, την αρχή κάνει ένα παιδί που έχει τη θέση του αρχηγού στην ομάδα και οι άλλοι το ακολουθούν ή αποδέχονται τη συμπεριφορά του.
Ακόμα και τα κορίτσια, που σπάνια εκφράζουν επιθετικότητα με τη μορφή φυσικής βίας, μπορεί να είναι σκληρά, πληγώνοντας τους άλλους με τα λόγια ή ένα περιφρονητικό βλέμμα ή απλώς γυρνώντας την πλάτη τους.
Να θυμάσαι ότι επειδή το παιδί ίσως δεν σου πει ότι έχει πέσει θύμα αποκλεισμού ή εκφοβισμού, είναι σημαντικό να μπορείς να αναγνωρίσεις τα σημάδια, ιδιαίτερα αν έχεις παρατηρήσει ότι ξαφνικά απομονώνεται και προτιμά να παίζει μόνο του, δείχνει αγχωμένο κι άκεφο κάθε πρωί πριν φύγει για το σχολείο, βρίσκει δικαιολογίες για να μην πάει σχολείο, είναι οξύθυμο ή νευρικό.
Τι πρέπει να κάνεις:
• Ν' αποφύγεις μια δραστική επέμβαση όπως αλλαγή σχολείου ή απειλητικό τόνο απέναντι στα άλλα παιδιά.
• Να ενημερώσεις τον εκπαιδευτικό και να συζητήσεις μαζί του για το αν πραγματικά υπάρχει πρόβλημα.
• Να το μάθεις πώς να βάζει μόνο του όρια στη συμπεριφορά των άλλων, όταν το ενοχλούν, με φράσεις όπως: «Άσε με ήσυχο» ή «Μην με ενοχλείς».
• Να ενισχύσεις τις φιλίες του με παιδιά από το σχολείο, φέρνοντάς τα πιο συχνά σε επαφή εκτός σχολείου.
• Να βοηθήσεις το παιδί σου να καταλάβει ότι δεν πειράζει αν δεν κερδίζει την αποδοχή όλων.
• Να το ενθαρρύνεις ν' αποδεχτεί τις διαφορές ή τις ιδιαιτερότητές του και να καταλάβει ότι η μοναδικότητα του καθενός είναι ένα στοιχείο που του δίνει αξία.
• Να το ενθαρρύνεις να κάνει φίλους από διαφορετικούς κύκλους (οικογενειακοί φίλοι, γείτονες, συγγενικό περιβάλλον, κ.λπ.) κι όχι μόνο από το σχολείο.
• Να φροντίσεις να ξεκινήσει ένα ομαδικό σπορ, έτσι ώστε να νιώσει πώς είναι να είναι ενσωματωμένο σε ομάδα.
Υποψήφια θύματα αποκλεισμού μπορεί να είναι:
οποιοδήποτε παιδί με κάποια ιδιαιτερότητα, που το διαφοροποιεί έστω και λίγο από τα υπόλοιπα, π.χ. πολύ ψηλό ή πολύ κοντό, παχύ, με γυαλιά, ξενικής καταγωγής, πολύ καλός ή πολύ αδύνατος μαθητής κ.λπ.
παιδιά ευαίσθητα που αντιδρούν στα πειράγματα πιο έντονα, π.χ. θυμώνουν, κλαίνε, ή απομονώνονται.
παιδιά με χαμηλή αυτοπεποίθηση, ντροπαλά ή εσωστρεφή.
ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΔΕΙΤΕ
1. Ισως αύριο (In a better world)
1. Ισως αύριο (In a better world)
2. Το κύμα (Die Welle)
3. American History
4. Sin nombre (Δίχως Αύριο)
ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ ΜΕ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
http://www.epsype.gr/default.aspx
www.epsype.gr/images/gia_goneis.pdf
http://www.paidorama.com/%CE%95%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7/%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B5%CE%AF%CE%BF/%CE%A4%CE%BF-%CF%86%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CF%8C%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%BF-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B2%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%83%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B5%CE%AF%CE%BF.html
http://dailynews24.gr/index.php?option=com_k2&;view=item&id=1652:%CE%B5%CE%BD%CE%B4%CE%BF%CF%83%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B2%CE%AF%CE%B1
http://www.0-18.gr/gia-paidia
http://www.enet.gr/?i=news.el.ellada&;id=270276
ΠΗΓΗ:Δ.Δ.Ε. ΧΑΝΙΩΝ
