Απόγευμα Τετάρτης στη Μόσχα. Από τα κεντρικά γραφεία μεγάλου ενεργειακού ομίλου βγαίνει γνωστός επιχειρηματίας που μόλις είχε τελειώσει ένα σύντομο ραντεβού με τους εν δυνάμει συνεργάτες του. Αλλιώς το σχεδίαζε και αλλιώς εξελίχθηκαν τα πράγματα.
Ο επιχειρηματίας ζήτησε από τους συνοδούς του να τον αφήσουν μόνο, να περπατήσει και να ξανασκεφτεί τα όσα συζήτησε μόλις λίγα λεπτά νωρίτερα με τους Ρώσους συνομιλητές του. Άλλωστε, αυτήν την περίοδο, μία βόλτα στους δρόμους της Μόσχας, είναι ευεργετική για να ξεκαθαρίσει το μυαλό από τις πολλές σκέψεις!
Έτσι η βόλτα του επιχειρηματία, με τη διακριτική παρουσία της συνοδείας του, διήρκεσε πάνω από μία ώρα. Άλλωστε δεν βιαζόταν. Η πτήση για την επιστροφή στην πατρίδα ήταν προγραμματισμένη για το πρωί της επόμενης ημέρας, ενώ η συνάντηση με τους συνεργάτες του για τα αποτελέσματα των επαφών στη Μόσχα είχε οριστεί για τη μεθεπομένη.
Παρασκευή πρωί, στα κεντρικά γραφεία του επιχειρηματία, σε μεγαλούπολη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Όλοι οι βασικοί συνεργάτες βρίσκονται ήδη στην αίθουσα συσκέψεων. Ο μόνος που αναμένεται είναι ο νέος συνεταίρος στον τομέα του φυσικού αερίου. Μόλις έφτασε από το αεροδρόμιο, πήρε θέση δίπλα στους υπόλοιπους συνεργάτες και η σύσκεψη άρχισε αμέσως. Βασικό θέμα: Η αναζήτηση νέων πελατών για την παράδοση φυσικού αερίου σε υγροποιημένη μορφή (LNG).
Οι δύο νέοι συνεταίροι παρέμειναν στην αίθουσα και μετά τη σύσκεψη. Έπρεπε να αναλύσουν την αρνητική απάντηση που έλαβαν από τη Μόσχα και το τι σηματοδοτεί αυτή η στάση.
«Όλα δείχνουν ότι οι αγορές έχουν ήδη μοιραστεί. Και η Ανατολική Μεσόγειος έχει καταλήξει σε άλλους. Γι’ αυτό δεν ενδιαφέρονται οι Ρώσοι, οι οποίοι θα προχωρήσουν σε ανάλογες επενδύσεις στην Ανατολή, με στόχο τις ασιατικές αγορές» ήταν η διαπίστωση του επιχειρηματία, με την οποία συμφώνησε απολύτως ο συνεταίρος του.
Τώρα οι δυο τους προσπαθούν να διερευνήσουν εάν οι υπόλοιποι «παίκτες» της περιφερειακής αγοράς είναι σε θέση να απορροφήσουν ποσότητες που θα δώσουν τη δυνατότητα ανάπτυξης του νέου επιχειρηματικού σχεδίου.
Ο επιχειρηματίας ζήτησε από τους συνοδούς του να τον αφήσουν μόνο, να περπατήσει και να ξανασκεφτεί τα όσα συζήτησε μόλις λίγα λεπτά νωρίτερα με τους Ρώσους συνομιλητές του. Άλλωστε, αυτήν την περίοδο, μία βόλτα στους δρόμους της Μόσχας, είναι ευεργετική για να ξεκαθαρίσει το μυαλό από τις πολλές σκέψεις!
Έτσι η βόλτα του επιχειρηματία, με τη διακριτική παρουσία της συνοδείας του, διήρκεσε πάνω από μία ώρα. Άλλωστε δεν βιαζόταν. Η πτήση για την επιστροφή στην πατρίδα ήταν προγραμματισμένη για το πρωί της επόμενης ημέρας, ενώ η συνάντηση με τους συνεργάτες του για τα αποτελέσματα των επαφών στη Μόσχα είχε οριστεί για τη μεθεπομένη.
Παρασκευή πρωί, στα κεντρικά γραφεία του επιχειρηματία, σε μεγαλούπολη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Όλοι οι βασικοί συνεργάτες βρίσκονται ήδη στην αίθουσα συσκέψεων. Ο μόνος που αναμένεται είναι ο νέος συνεταίρος στον τομέα του φυσικού αερίου. Μόλις έφτασε από το αεροδρόμιο, πήρε θέση δίπλα στους υπόλοιπους συνεργάτες και η σύσκεψη άρχισε αμέσως. Βασικό θέμα: Η αναζήτηση νέων πελατών για την παράδοση φυσικού αερίου σε υγροποιημένη μορφή (LNG).
Οι δύο νέοι συνεταίροι παρέμειναν στην αίθουσα και μετά τη σύσκεψη. Έπρεπε να αναλύσουν την αρνητική απάντηση που έλαβαν από τη Μόσχα και το τι σηματοδοτεί αυτή η στάση.
«Όλα δείχνουν ότι οι αγορές έχουν ήδη μοιραστεί. Και η Ανατολική Μεσόγειος έχει καταλήξει σε άλλους. Γι’ αυτό δεν ενδιαφέρονται οι Ρώσοι, οι οποίοι θα προχωρήσουν σε ανάλογες επενδύσεις στην Ανατολή, με στόχο τις ασιατικές αγορές» ήταν η διαπίστωση του επιχειρηματία, με την οποία συμφώνησε απολύτως ο συνεταίρος του.
Τώρα οι δυο τους προσπαθούν να διερευνήσουν εάν οι υπόλοιποι «παίκτες» της περιφερειακής αγοράς είναι σε θέση να απορροφήσουν ποσότητες που θα δώσουν τη δυνατότητα ανάπτυξης του νέου επιχειρηματικού σχεδίου.
Βλέπουν μόνο αγωγούς
Η ιστορία αυτή είναι πραγματική από την αρχή έως το τέλος. Η εξέλιξή της και κυρίως τα βασικά χαρακτηριστικά της δίνουν ένα επιπλέον στοιχείο: Αυτό που εδώ και τρία χρόνια καταγράφει στα ρεπορτάζ του το «Ποντίκι», αυτό που εμείς ονομάσαμε «Ενεργειακή Γιάλτα», έχει αρχίσει να εφαρμόζεται, ακόμη κι εάν δεν έχει ανακοινωθεί επισήμως.
Τα δεδομένα είναι συγκεκριμένα και ξεκάθαρα: Εδώ και αρκετά χρόνια οι Ρώσοι σχεδιάζουν επενδύσεις για τη θαλάσσια μεταφορά φυσικού αερίου σε χώρες της Ασίας και κυρίως στην ιαπωνική αγορά. Στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, ωστόσο, δηλώνουν πως δεν τους ενδιαφέρει να εξετάσουν ανάλογες επενδύσεις, αλλά ασχολούνται μόνο με την προώθηση φυσικού αερίου μέσω αγωγών. Ταυτόχρονα, εμφανίζονται να δίνουν τον υπέρ πάντων αγώνα για την απόκτηση της ΔΕΠΑ και του ΔΕΣΦΑ – ο οποίος, παρεμπιπτόντως, διαθέτει υποδομές LNG και μπορεί να τις επεκτείνει…
Η αδιαφορία των Ρώσων για τις νέες τεχνολογίες μεταφοράς αερίου μέσω θαλασσίων οδών, σύμφωνα με πολύ καλά ενημερωμένους παράγοντες, οφείλεται στο γεγονός ότι στη μοιρασιά της παγκόσμιας ενεργειακής αγοράς η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου έχει περιέλθει στη δικαιοδοσία επιχειρηματικών δυνάμεων από άλλες χώρες. Από αυτό το δεδομένο εκκινούν όλες οι υπόλοιπες προσπάθειες των βασικών ανταγωνιστών να μοιράσουν τις σφαίρες επιρροής, ιδιαίτερα στις περιοχές με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο κανείς από τους βασικούς πρωταγωνιστές των εξελίξεων δεν δείχνει να βιάζεται να τελειώσει κάποια από τις εκκρεμείς υποθέσεις, όπως ο έλεγχος (πλήρης ή μερικός) των βασικών (χερσαίων ή θαλάσσιων) διαδρόμων μεταφοράς των ενεργειακών πρώτων υλών.
Ακριβώς γι’ αυτό, άλλωστε, κανείς δεν δυσαρεστήθηκε από τη νέα αναβολή για την κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών στον διαγωνισμό για την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ. Όπως επισήμανε το «Ποντίκι» την προηγούμενη εβδομάδα, αυτό βολεύει τους πάντες – από την πλευρά των μνηστήρων! – κι όπως όλα δείχνουν, ούτε η 20ή Μαΐου (νέα ημερομηνία κατάθεσης των προσφορών) θα είναι και η οριστική.
Άλλωστε, όπως αναφέρουν οι τελευταίες πληροφορίες, οι Ρώσοι δεν φοβούνται πλέον τις αμερικανικές αντιρρήσεις, αλλά τη στάση που θα κρατήσουν οι Ευρωπαίοι (δηλαδή η γερμανική κυβέρνηση) όταν η υπόθεση της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΠΑ φτάσει στα αρμόδια όργανα της Κομισιόν. Κι όσο διατηρείται η κόντρα μεταξύ Ουάσιγκτον και Βερολίνου για τις μεθόδους αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης τόσο τα κοινοτικά όργανα θα χρησιμοποιούνται για να ορθώνουν εμπόδια σε κάθε εξέλιξη που θεωρούν πως αντιβαίνει στα συμφέροντα των Γερμανών.
Η ιστορία αυτή είναι πραγματική από την αρχή έως το τέλος. Η εξέλιξή της και κυρίως τα βασικά χαρακτηριστικά της δίνουν ένα επιπλέον στοιχείο: Αυτό που εδώ και τρία χρόνια καταγράφει στα ρεπορτάζ του το «Ποντίκι», αυτό που εμείς ονομάσαμε «Ενεργειακή Γιάλτα», έχει αρχίσει να εφαρμόζεται, ακόμη κι εάν δεν έχει ανακοινωθεί επισήμως.
Τα δεδομένα είναι συγκεκριμένα και ξεκάθαρα: Εδώ και αρκετά χρόνια οι Ρώσοι σχεδιάζουν επενδύσεις για τη θαλάσσια μεταφορά φυσικού αερίου σε χώρες της Ασίας και κυρίως στην ιαπωνική αγορά. Στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, ωστόσο, δηλώνουν πως δεν τους ενδιαφέρει να εξετάσουν ανάλογες επενδύσεις, αλλά ασχολούνται μόνο με την προώθηση φυσικού αερίου μέσω αγωγών. Ταυτόχρονα, εμφανίζονται να δίνουν τον υπέρ πάντων αγώνα για την απόκτηση της ΔΕΠΑ και του ΔΕΣΦΑ – ο οποίος, παρεμπιπτόντως, διαθέτει υποδομές LNG και μπορεί να τις επεκτείνει…
Η αδιαφορία των Ρώσων για τις νέες τεχνολογίες μεταφοράς αερίου μέσω θαλασσίων οδών, σύμφωνα με πολύ καλά ενημερωμένους παράγοντες, οφείλεται στο γεγονός ότι στη μοιρασιά της παγκόσμιας ενεργειακής αγοράς η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου έχει περιέλθει στη δικαιοδοσία επιχειρηματικών δυνάμεων από άλλες χώρες. Από αυτό το δεδομένο εκκινούν όλες οι υπόλοιπες προσπάθειες των βασικών ανταγωνιστών να μοιράσουν τις σφαίρες επιρροής, ιδιαίτερα στις περιοχές με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο κανείς από τους βασικούς πρωταγωνιστές των εξελίξεων δεν δείχνει να βιάζεται να τελειώσει κάποια από τις εκκρεμείς υποθέσεις, όπως ο έλεγχος (πλήρης ή μερικός) των βασικών (χερσαίων ή θαλάσσιων) διαδρόμων μεταφοράς των ενεργειακών πρώτων υλών.
Ακριβώς γι’ αυτό, άλλωστε, κανείς δεν δυσαρεστήθηκε από τη νέα αναβολή για την κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών στον διαγωνισμό για την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ. Όπως επισήμανε το «Ποντίκι» την προηγούμενη εβδομάδα, αυτό βολεύει τους πάντες – από την πλευρά των μνηστήρων! – κι όπως όλα δείχνουν, ούτε η 20ή Μαΐου (νέα ημερομηνία κατάθεσης των προσφορών) θα είναι και η οριστική.
Άλλωστε, όπως αναφέρουν οι τελευταίες πληροφορίες, οι Ρώσοι δεν φοβούνται πλέον τις αμερικανικές αντιρρήσεις, αλλά τη στάση που θα κρατήσουν οι Ευρωπαίοι (δηλαδή η γερμανική κυβέρνηση) όταν η υπόθεση της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΠΑ φτάσει στα αρμόδια όργανα της Κομισιόν. Κι όσο διατηρείται η κόντρα μεταξύ Ουάσιγκτον και Βερολίνου για τις μεθόδους αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης τόσο τα κοινοτικά όργανα θα χρησιμοποιούνται για να ορθώνουν εμπόδια σε κάθε εξέλιξη που θεωρούν πως αντιβαίνει στα συμφέροντα των Γερμανών.
Αδιαφορούν πλήρως
Υπό τις συνθήκες που διαμορφώνονται κανείς δεν θα εκπλαγεί εάν ο διαγωνισμός για την ελληνική επιχείρηση αερίου αναβληθεί για το φθινόπωρο ή κηρυχθεί άγονος σε αυτήν τη φάση και μέσα στο καλοκαίρι προκηρυχθεί πάλι, με στόχο να έχει ολοκληρωθεί προς το τέλος του τρέχοντος έτους…
Προς αυτήν την κατεύθυνση βοηθούν (!) και οι συνεχώς αυξανόμενες απαιτήσεις της Gazprom, που δημιουργούν δυσφορία και αντιδράσεις μεταξύ των συνομιλητών τους στην Αθήνα.
Παράλληλα, το ενδεχόμενο να ακυρωθεί ο διαγωνισμός σε αυτήν τη φάση θα δώσει τη δυνατότητα δημιουργίας νέων συμμαχιών για την τελική «μάχη», προς το τέλος του χρόνου, με πιο ξεκάθαρες συμμετοχές και ισορροπίες δυνάμεων, πολύ περισσότερο όταν θα έχουν περάσει οι εκλογές στη Γερμανία και θα έχει καθοριστεί ο συσχετισμός δυνάμεων στην Ευρώπη για τα επόμενα χρόνια.
Όσο για τους στόχους της κυβέρνησης και του ΤΑΙΠΕΔ, όλοι γνωρίζουν πως ελάχιστα απασχολούν τους Ευρωπαίους, τους τροϊκανούς και τους άλλους επικυρίαρχους της χώρας μας. Εκείνο που τους απασχολεί κυρίως είναι το ποιος (ή ποιοι) θα αποκτήσουν τον έλεγχο των διαδρόμων μεταφοράς ενέργειας από την Ανατολή προς τη Δύση. L1
Υπό τις συνθήκες που διαμορφώνονται κανείς δεν θα εκπλαγεί εάν ο διαγωνισμός για την ελληνική επιχείρηση αερίου αναβληθεί για το φθινόπωρο ή κηρυχθεί άγονος σε αυτήν τη φάση και μέσα στο καλοκαίρι προκηρυχθεί πάλι, με στόχο να έχει ολοκληρωθεί προς το τέλος του τρέχοντος έτους…
Προς αυτήν την κατεύθυνση βοηθούν (!) και οι συνεχώς αυξανόμενες απαιτήσεις της Gazprom, που δημιουργούν δυσφορία και αντιδράσεις μεταξύ των συνομιλητών τους στην Αθήνα.
Παράλληλα, το ενδεχόμενο να ακυρωθεί ο διαγωνισμός σε αυτήν τη φάση θα δώσει τη δυνατότητα δημιουργίας νέων συμμαχιών για την τελική «μάχη», προς το τέλος του χρόνου, με πιο ξεκάθαρες συμμετοχές και ισορροπίες δυνάμεων, πολύ περισσότερο όταν θα έχουν περάσει οι εκλογές στη Γερμανία και θα έχει καθοριστεί ο συσχετισμός δυνάμεων στην Ευρώπη για τα επόμενα χρόνια.
Όσο για τους στόχους της κυβέρνησης και του ΤΑΙΠΕΔ, όλοι γνωρίζουν πως ελάχιστα απασχολούν τους Ευρωπαίους, τους τροϊκανούς και τους άλλους επικυρίαρχους της χώρας μας. Εκείνο που τους απασχολεί κυρίως είναι το ποιος (ή ποιοι) θα αποκτήσουν τον έλεγχο των διαδρόμων μεταφοράς ενέργειας από την Ανατολή προς τη Δύση. L1