Παρασκευή 26 Ιουλίου 2013

Σίκινος, η Ελλάδα του Ελύτη

    του Φιλοκτήτη Σαλαμίνιου 

    Πάνω στους τουριστικούς άξονες των Κυκλάδων, η Σίκινος έμεινε ανέπαφη. Ανέπαφη από πολεοδομικά κακουργήματα. Ανέπαφη από τις φαραωνικές βιλάρες των νεόπλουτων. Ανέπαφη από το  life style της επιδειξιομανίας. Τόπος λιτός, απέριττος, γεμάτος όμως νοήματα και ιστορία.
    Να για παράδειγμα το κάστρο-μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής, ψηλά πάνω σε απόκρημνο βράχο. Τελευταίο οχυρό άμυνας από τους πειρατές. Προσβάσιμο από πετρόκτιστο, δύσβατο και δύσκολο μονοπάτι. Πάνω σ΄ αυτό το μονοπάτι διάλεξε ο Οδυσσέας Ελύτης να αφιερώσει ένα μικρό ξωκκλήσι που κτίστηκε, ύστερα από επιθυμία του, μετά τον θάνατο του. Την Παναγιά την Παντοχαρά. Σύμβολο μιάς αέναης ελπίδας στον ανηφορικό δρόμο της χώρας μας.
    Η ιστορία όμως συνεχίζει να αποκαλύπτει τα μυστικά της. Παράδειγμα πάλι η Επισκοπή.  Ένα σουρεαλιστικό μνημείο στη μέση του πουθενά. Στην αρχή θεωρήθηκε ναός του Απόλλωνα. Μετά αποδείχθηκε ρωμαϊκό μαυσωλείο στο οποίο αργότερα στεγάστηκε, με τις κατάλληλες προσθήκες, χριστιανικός ναός. Εδώ, μία μικρή, αλλά ηρωική, ομάδα αρχαιολόγων δουλεύει καλοκαίρι και χειμώνα (ναι και χειμώνα) για να αποκαλύψει τις υπέροχες τοιχογραφίες, σκεπασμένες μέχρι πρόσφατα  με στρώματα ασβέστη.
    Στο δρόμο για την Επισκοπή, ένας άλλος ανήσυχος νησιώτης, ο Γιώργος Μάναλης, πάνω σε μια πλαγιά, έφτιαξε τον πιο όμορφο αμπελώνα και οινοποιείο, νοτισμένα από τον αέρα του Αιγαίου και λουσμένα στο κυκλαδίτικο φως.
    Στους δύο αντικριστούς οικισμούς του νησιού, το Κάστρο και το Χωριό ή Οινόη, οι παλιοί λαϊκοί μαστόροι έφτιαξαν δρομάκια, στοές, σπίτια και εκκλησάκια απέραντης ομορφιάς και σοφίας. Στο Χωριό κανένα σπίτι δεν κλείνει την θέα στο γειτονικό του.
    Οι καινούργιοι έποικοι, Έλληνες και ξένοι, με σεβασμό αναπαλαίωσαν τα παλιά ερειπωμένα κτίσματα.


    Μία επιστροφή είναι κάθε επίσκεψη στην Σίκινο. Επιστροφή στην Ελλάδα που ο Ελύτης ζωγράφισε με τις λέξεις του. Στην Ελλάδα του ΄Ηθους και του Μέτρου.