Τολμηρός τίτλος για άρθρο, ειδικά στις σημερινές συνθήκες. Πριν όμως ρίξετε την πέτρα του αναθέματος για τον τίτλο αυτού του άρθρου ας θυμηθούμε αυτό που είπε ο Θεμιστοκλής:«πάταξον μεν, άκουσον δε».
Μέχρι σήμερα και επί 190 περίπου μεταπελευθερωτικά χρόνια, εκείνο που κάνει συνεχώς ο λαός μας είναι να κατηγορεί τους πολιτικούς για όλα τα δεινά της χώρας, αλλά δεν βλέπει καθόλου πρόβλημα στους θεσμούς. Το αποτέλεσμα είναι, οι πολιτικοί να έρχονται και να παρέρχονται, αλλά η κατάσταση να μένει η ίδια ή να χειροτερεύει. Φυσικά και οι πολιτικοί ως πρόσωπα είναι οι πραγματικά υπεύθυνοι, αλλά ποιος τους επιτρέπει να επιφέρουν δεινά στο λαό χωρίς καμία συνέπεια;
Η μέχρι τώρα «βολική» σκέψη των πολιτών είναι ότι δεν φταίνε οι θεσμοί αλλά τα λαμόγια που δεν τους εφαρμόζουν. Μπορούμε άραγε από σήμερα και πέρα να πούμε πως «δεν φταίνε τα λαμόγια που παραβιάζουν τους θεσμούς, αλλά οι θεσμοί που επιτρέπουν να δημιουργούνται και να επικρατούν τα λαμόγια;». Μπορούμε άραγε να το πούμε αυτό; Όσο δεν το λέμε, ποτέ δεν θα συνειδητοποιήσουμε την πραγματική αιτία του προβλήματος, ποτέ δεν θα ξέρουμε για τι ακριβώς πρέπει ενωμένοι να αγωνιστούμε και φυσικά ποτέ δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα. Θα ψάχνουμε πάντα λύσεις μέσα από την ψήφο των προσώπων και μετά θα κατηγορούμε τον εαυτό μας για τις επιλογές που κάνουμε. Αυτό μήπως δεν κάνουμε;
Αρκούμαστε όλοι στην προπαγάνδα του συστήματος περί πολιτικής και μόνο ευθύνης των πολιτικών προσώπων, περί μη ποινικοποίησης της πολιτικής ζωής και στο ότι ο λαός θα τιμωρήσει τους υπεύθυνους πολιτικούς στις επόμενες εκλογές. Όμως ποιο είναι το αποτέλεσμα; Έχουμε πολιτικές οικογένειες που ξεπερνούν τον ένα αιώνα και διαρκώς πολλαπλασιάζονται. Μήπως λοιπόν «κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας;» και μήπως αυτό το σάπιο δεν είναι πρωτίστως τα πρόσωπα αλλά οι θεσμοί;
Φταίνε άραγε τα σχήματα (πολιτικοί) ή φταίει το καλούπι (θεσμοί) που βγάζει αυτά τα σχήματα; Ό,τι υλικό και να ρίξουμε σε ένα συγκεκριμένο καλούπι, θα βγάζει πάντα το ίδιο σχήμα. Έχουμε σχεδόν ένα απαράλλαχτο Σύνταγμα από το 1864 (τουλάχιστον) μέχρι σήμερα, μαζί με τους περιφερειακούς του θεσμούς. Μήπως πρέπει να το ξαναδούμε; Μέχρι σήμερα επικρατεί στη συνείδησή μας η πολιτική πρακτική του «φύγε εσύ, έλα εσύ» και πιστεύουμε ότι αυτό θα δώσει λύση στα προβλήματά μας. Όμως επί δύο αιώνες τώρα λύση δεν δίνεται. Μήπως επομένως πρέπει να κάνουμε μια επανάσταση συνείδησης και να δούμε ότι υπάρχουν και άλλες διαστάσεις πέρα από τον μονοδιάστατο πολιτικό κόσμο που έχουμε πλάσει στο μυαλό μας;
Όποιος νομίζει ότι θα μπει μέσα σ’ αυτό το ισχύον καλούπι (πολιτικό θεσμικό σύστημα) και θα μπορέσει να σταθεί όρθιος κοροϊδεύει τουλάχιστον τον εαυτό του. Κανένας (πολιτικός ή πολίτης), όσο ακέραιος και αν είναι δεν θα μπορέσει ποτέ να επιβάλει τη νομιμότητα όταν δεν υπάρχουν θεσμοί να τον στηρίξουν στον αγώνα του. Βλέπει άραγε κανείς να υπάρχουν τέτοιοι θεσμοί; Όσο συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι δεν φταίνε οι θεσμοί αλλά οι άνθρωποι που τους εφαρμόζουν, τόσο θα επιτρέπουμε στις στρατιές των πολιτικών που έπονται να συνεχίσουν τα ίδια. Κάπου αυτό το πράγμα πρέπει να τελειώνει.
Πέτρος Χασάπης
