«Άνθρωπός τις εποίησε δείπνον μέγα,
και κάλεσε πολλούς»
Κατά Λουκά Ευαγγέλιο, κεφ. ΙΔ΄, στίχος 16
Γράφει ο Ιάκωβος Ποθητός
Ο καλύτερος τρόπος επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων, γίνεται όταν βρίσκονται γύρω από ένα τραπέζι χαράς κι αγάπης, ένα τραπέζι που γύρω του έχει τιμώμενους προσκεκλημένους αλλά κι αυτούς που προσκαλούν και πρέπει όλοι να τους σέβονται.
Από τους αρχαίους χρόνους η πρόσκληση σε δείπνο ήταν ιερή. Στην Ελλάδα δε το τραπέζι προστατευόταν από τον Ξένιο Δία. Οι πρόγονοί μας είχαν καταλάβει την σπουδαιότητα αυτής της πράξης και γι’ αυτό στο τραπέζι, έβαζαν τον Δία συνδαιτυμόνα.
Μα και στο χριστιανικό τραπέζι προσκεκλημένος είναι ο Χριστός κι η Παναγιά μέσα από την προσευχή που λέγεται:
«Έλα Χριστέ και Παναγιά και κάθισε κοντά μας κι ευλόγησε το φαγητό που έχει η τράπεζά μας». Και σ’ αυτό, το χριστιανικό τραπέζι, το φτωχικό ίσως, η Θεία χάρη Του, δίνει την ευλογία Του.
Η παρουσία του Χριστού σε δείπνο δεν είναι τυχαία.
Τιμά κι ευλογεί τον γάμο στην Κανά. Αποδέχεται προσκλήσεις για δείπνο από Τελώνες και Φαρισαίους, φτωχούς και πλούσιους. Ο ίδιος ο Χριστός, προσφέρει πνευματική τροφή στους χιλιάδες ακροατές – πιστούς και άπιστους, εχθρούς και φίλους – στην επί του όρους ομιλία. Ακόμη, παρακολουθούμε την ιερή σημασία του δείπνου, λίγο πριν την σταύρωση. Γύρω από το τραπέζι, στον Μυστικό Δείπνο, ο Χριστός ανακοινώνει στους μαθητές του τον επερχόμενο θάνατό Του. Τους συστήνει ν’ αγαπούν ο ένας τον άλλον. Τους διδάσκει την ταπείνωση πλένοντάς τους τα πόδια. Σ’ αυτόν τον Μέγα Δείπνο, αποκαλύφθηκαν αυτοί που τον πίστευαν, που τον αγαπούσαν κι εκείνος που ποτέ δεν κατάφερε να επικοινωνήσει μαζί του, που δεν μπόρεσε να δει την μεγάλη αλήθεια. Ήταν αυτός που τον πρόδωσε.
Μεγάλη η σπουδαιότητα του Δείπνου αλλά και της πρόσκλησης. Μια πρόσκληση, που όπως η παραβολή μας λέει, συχνά δεν γίνεται αποδεκτή από ορισμένους.
«Και απέστειλε τον δούλον αυτού τη ώρα του δείπνου ειπείν τοις κεκλημένοις, έρχεσθε, ότι ήδη έτοιμά εστι πάντα» (στίχος 17).
Στέλνονται προσκλήσεις στους καλεσμένους, τους ειδοποιούν να έρθουν γιατί όλα είναι έτοιμα.
«Και ήρξατο από μιας παρατείσθαι πάντες…» συνεχίζει η παραβολή για να φανερώσει τις επιφανειακές δικαιολογίες των προσκεκλημένων ή την σκληροκαρδία τους στο κάλεσμά Του.
Έτσι πολλές φορές κι εμείς, απορρίπτουμε κάποιες προσκλήσεις, με την ίδια ελαφρότητα, την ίδια σκληροκαρδία. Τι άραγε μας οδηγεί σε αυτή την συμπεριφορά;
Αν προσέξουμε τον τρόπο ζωής μας θα δούμε ότι:
α) Είμαστε λάτρεις του μονόλογου κι εχθροί του διάλογου. Μας ενοχλεί όταν οι άλλοι αντικρούουν τα λεγόμενά μας, όταν έχουν δική τους άποψη, αλλά – το χειρότερο – όταν εκείνοι μιλάνε δεν τους ακούμε για να κατανοήσουμε το μήνυμα που μας στέλνουν, αλλά σκεφτόμαστε τι θα πούμε εμείς για να φανούμε σπουδαίοι, μεγάλοι.
β) Σήμερα ο άνθρωπος, δεν συμβιώνει με τους άλλους συνανθρώπους του. Προσπαθεί, μέσα από αγώνες να επιβιώσει, νε κερδίσει όλα εκείνα τα υλικά αγαθά που θα του δώσουν ανέσεις, δόξα, πλούτη. Δεν τον ενδιαφέρει αν πατά πάνω στους άλλους προκειμένου να πετύχει τους στόχους του. Το μόνο που τον ενδιαφέρει, είναι να επιβιώσει, να νικήσει.
γ) Η μοναχικότητα είναι ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του σύγχρονου ανθρώπου. Συνυπάρχει ανάμεσα σε λίγους ή πολλούς, έχει οικογένεια και παρέες, όμως αισθάνεται πολύ μόνος!
δ) Οι σχέσεις των ανθρώπων είναι σήμερα τέτοιες που να δικαιολογούν την άνοδο τόσο του πνευματικού επιπέδου όσο και του κατά κεφαλήν εισοδήματος; Μάλλον όχι. Οι σχέσεις είναι τεταμένες και κανείς δεν συγχωρεί τα σφάλματα ή τις παραλήψεις των άλλων.
Σ’ ένα τραπέζι όμως, σ’ αυτό το φτωχικό ή πλούσιο δείπνο, που προσκαλών είναι ο άσημος ή ο διάσημος και προσκεκλημένοι οι επίσημοι ή οι απλοί άνθρωποι, δίνεται η ευκαιρία, να πραγματοποιηθούν τα πιο κάτω:
1) Διάλογος: Σε μια ευχάριστη ατμόσφαιρα όπου κυριαρχεί η αγάπη, μικροπαρεξηγήσεις και πικρίες σβήνονται. Σ’ ένα δείπνο, κάνεις διάλογο με τους άλλους, ξεχνάς την επιθυμία σου για προβολή ή επιβολή, ζεσταίνεται η καρδιά σου νοιώθοντας τους άλλους πιο κοντά, πιο ανθρώπινους. Αυτό οδηγεί στην
2) Επικοινωνία. Μιλάμε όλοι την ίδια γλώσσα, συζητάμε για τα κοινά μας προβλήματα, κι αναζητούμε λύσεις, επαινούμε αυτόν που προοδεύει και παρηγορούμε αυτόν που πληγώθηκε. Γύρω από το τραπέζι, γίνονται όλοι φίλοι, τραγουδούν και χορεύουν ευτυχισμένοι, γιατί επιτέλους, επικοινωνούν! Κάτι που τόσο λείπει σήμερα από την κοινωνία μας.
3) Από μοναχική ύπαρξη ο άνθρωπος, μέσα από αυτή την ιερή τελετουργία του δείπνου,συνυπάρχει με τους άλλους. Νοιώθει ασφαλής γιατί γύρω του έχει φίλους, ανθρώπους που τον αγαπούν, που μπορούν να τον στηρίξουν σε μια δυσκολία. Και είναι πράγματι πιο ευτυχισμένος εκείνος που έχει αποδιώξει την ανασφάλεια.
4) Ανταποκρινόμενος σε τέτοιες προσκλήσεις ο άνθρωπος, μαθαίνει να συμβιώνει, νασυμπάσχει, να συναισθάνεται. Κι αυτή η κοινωνία που έχει για μέλη της ανθρώπους που κάνουν διάλογο, που επικοινωνούν, που συνυπάρχουν, που συμβιώνουν, μπορεί με αισιοδοξία να βλέπει το μέλλον. Αν κάποιο στοιχείο από τα πιο πάνω απουσιάζει, τότε υπάρχει πρόβλημα.
Είναι όμως εύκολο να βρει κανείς ανθρώπους πρόθυμους να επικοινωνήσουν, να συμβιώσουν;
Η παραβολή μας δίνει την απάντηση.
«Τότε οργισθείς ο οικοδεσπότης είπε τω δούλω αυτού, έξελθε ταχέως εις τας πλατείας και τας ρύμας της πόλεως, και τους πτωχούς και αναπήρους και χωλούς και τυφλούς εισάγαγε ώδε» (στίχος 21).
Υπάρχουν χιλιάδες άλλοι, που δεν φέρουν τίτλους ή δεν έχουν πλούτη, άνθρωποι που έχουν χτυπηθεί από τη μοίρα. Μπορούν όμως να κάτσουν ισότιμα στο τραπέζι, να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, να τιμήσουν την πρόσκληση του οικοδεσπότη. Και κλείνει η παραβολή λέγοντας:
«Λέγω γαρ υμίν, ότι ουδείς των ανδρών εκείνων των κεκλημένων γεύσεταί μου του δείπνου» (στίχος 24). Κανένας από αυτούς που προσκλήθηκαν αλλά αρνήθηκαν να προσέλθουν, δεν θα γευθεί την βασιλεία των Ουρανών.
