Γράφει ο Δημήτρης Δερμάτης
Πολιτικός επιστήμονας
Όσο το χάσμα μεταξύ Ευρωπαϊκού βορρά και νότου μεγαλώνει πέρα από τις οικονομικές ανισότητες, το ενδιαφέρον μετατοπίζεται στους νέους συσχετισμούς δυνάμεων και κυρίως στην άσκηση πολιτικής επιρροής, όπου εδραιώνεται ξεκάθαρα η κυριαρχία της Άγκελα Μέρκελ και της Γερμανικής στρατηγικής στον χώρο της Ευρωπαϊκής οικονομίας... Ύστερα και από την πρωτοφανή απόφαση του Eurogroup για κούρεμα των κυπριακών καταθέσεων τα πράγματα δείχνουν πιο δυσοίωνα από ποτέ, με την υποψία ότι ενδεχομένως να υποχρεωθούν και άλλες χώρες-μέλη της ευρωζώνης να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο να κυριαρχεί στις σκέψεις όλων μας. Βέβαια ο όρος "υποχρεωθούν" αποτελεί μια σχετική έννοια όπως κατέδειξε με τον πλέον εμφατικό τρόπο η αποφασιστική στάση της Βουλής των αντιπροσώπων στην Κύπρο που απέρριψε την ευρωπαική απόφαση και όρθωσε το ανάστημα της σε όσους επιβουλεύονται τα κυριαρχικά της δικαιώματα με κάθε τρόπο . Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, διαφαίνεται πως οι ισορροπίες αρχίζουν να αλλάζουν προς κατεύθυνση που είναι δύσκολο για οποιονδήποτε να προβλέψει με σιγουριά τι μέλλει γενέσθαι και ποιο θα είναι το αύριο ακόμα και για την ίδια την ευρωζώνη.
Στην πραγματικότητα η Ελλάδα και η Κύπρος είχαν ανέκαθεν κάποιες θεμελιώδεις διαφορές όσον αφορά τη φύση της οικονομίας τους και το πνεύμα της φορολόγησης γεγονός που κατέστησε την Μεγαλόνησο τα τελευταία χρόνια οικονομικό παράδεισο για καταθέτες από όλο τον κόσμο, πολύ συχνά και για μη νόμιμες δραστηριότητες, όπως ξέπλυμα μαύρου χρήματος, μεταφορά έδρας εταιριών κ.λ.π. Η χαλαρή φορολόγηση και ο υποτυπώδης οικονομικός έλεγχος σε ξένα κεφάλαια που κατατέθηκαν σε Κυπριακά τραπεζικά ιδρύματα ή επενδύθηκαν μέσω αυτών αποδείχθηκε ιδανικό περιβάλλον για τέτοιου τύπου δραστηριότητες. Παρ' όλα αυτά τα τελευταία χρόνια έχει ξεκινήσει ένα "κυνήγι μαγισσών" εναντίον κρατών με "χαλαρό" φορολογικό σύστημα, μια σταυροφορία υπό την ηθική της δήθεν αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής με κρυφό στόχο βεβαίως την υφαρπαγή αυτών των κεφαλαίων. Το ίδιο και εδώ με την απόφαση για το κούρεμα επιχειρήθηκε μια ωμή καταλήστευση των "εξωευρωπαικών" καταθέσεων που στην προκειμένη περίπτωση είναι οι ρωσικές (ιδιώτες και εταιρείες) που θίγονται άμεσα πέραν των κυπριακών, καθώς υπολογίζεται ότι αγγίζουν τα 15 δισ. ευρώ με απώτερο σκοπό αφενός να αποτραπούν στο μέλλον οι εισροές ρωσικών και άλλων ξένων κεφαλαίων στις Κυπριακές τράπεζες, αφού θα χάσουν μέρος της αξιοπιστίας τους και αφετέρου η οικονομική υποτέλεια του νησιού στους δανειστές του, το οποίο θα υποχρεωθεί κι από πάνω να αποπληρώσει το χρέος με τους όρους που θα του επιβάλουν εκείνοι.
Πράγματι ο ανορθόδοξος τρόπος με τον οποίο αποπειράθηκαν οι Ευρωπαίοι να δώσουν λύση στο τραπεζικό σύστημα της Κύπρου εγείρει ερωτηματικά ακόμα και ως προς την ορθότητά του, καθώς υπαγορεύεται απόλυτα από το νέο γερμανικό οικονομικό δόγμα συνευθύνης πολίτη-κράτους, το οποίο απαιτεί την συμμετοχή και των καταθετών στα σχέδια διάσωσης των οικονομιών των χωρών και τώρα όχι πλέον με αποκλειστικά κοινοτική βοήθεια, αλλά μέσα και από την μετατροπή των καταθέσεων(ρευστό) σε μετοχές των τραπεζών.
Μια ανάλογη κίνηση υψηλού ρίσκου για δήμευση ποσοστού επί των καταθέσεων στην Ελλάδα θα μπορούσε να "διαταχθεί" από την Ευρώπη και να εφαρμοστεί με τους πιο σκληρούς όρους εδώ από μια κυβέρνηση, τα κόμματα της οποίας έχουν πολλάκις υπονομεύσει κάθε έννοια εθνικού συμφέροντος και δεν θα δίσταζαν να το επαναλάβουν κόντρα στην κοινή λογική και στην κοινή γνώμη . Πάντα με τον μπαμπούλα της πτώχευσης προτάσσοντας την φτωχή επιχειρηματολογία περί οικονομικής σταθερότητας στην Ευρώπη και το διακύβευμα -στα όρια της υπερβολής ή ακόμα και του αυτοσκοπού- την παραμονή δηλαδή της χώρας μας στην ευρωζώνη με οποιοδήποτε τίμημα.
Τα νέα δεδομένα αποκαλύπτουν την έκδηλη αδυναμία του θεσμικού οργάνου της ΕΕ, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) δηλαδή, να συνεχίσει να χρηματοδοτεί τις οικονομίες των χωρών της κρίσης με αποτέλεσμα να στρέφεται προς την υιοθέτηση μιας διαφορετικής, λανθασμένης προσέγγισης για την αναζήτηση τρόπων αυτοχρηματοδότησης των τραπεζών μέσα από την δήμευση και την βαριά φορολόγηση των καταθέσεων με όρους άδικους και απάνθρωπους.Η αδιαφορία για το βιοτικό επίπεδο των πολιτών της Ένωσης που ολοένα υποβαθμίζεται τα τελευταία χρόνια και τα δικαιώματα πάνω στην ιδιοκτησία που πλέον αμφισβητούνται από την πολιτική λιτότητας έχουν προκαλέσει ανεπανόρθωτες δυσλειτουργίες στις δομές της Ευρώπης που θα χρειαστούν χρόνια ολόκληρα για να ξεπεραστούν . Οι αξίες του ανθρωπισμού που στην Ευρώπη αποτελούσαν παλαιότερα οδηγό, σήμερα καταστρατηγούνται προκλητικά στην προσπάθεια επικυριαρχίας της Γερμανίας στα μικρότερα κράτη και την παραδοσιακή ανικανότητα του ευρωπαϊκού μηχανισμού να δώσει λύσεις έγκαιρα, αποτελεσματικά και δίκαια.
