Δευτέρα 26 Μαρτίου 2012

Η θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, η σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας και η εξαγορά πλασματικών χρόνων

Οι δημόσιοι υπάλληλοι που γλιτώνουν τα νέα όρια

Εκτός κινδύνου είναι όσοι δημόσιοι υπάλληλοι συμπλήρωσαν 25ετία μέχρι το τέλος του 2010 και θεμελίωσαν με τον τρόπο αυτό συνταξιοδοτικό δικαίωμα.

Εκτός κινδύνου είναι όσοι δημόσιοι υπάλληλοι συμπλήρωσαν 25ετία μέχρι το τέλος του 2010 και θεμελίωσαν με τον τρόπο αυτό συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι δεν επηρεάζονται από τις αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα και μπορούν να ανοίξουν την... πόρτα εξόδου, όποτε πιάσουν το όριο ηλικίας.
Οι δημόσιοι υπάλληλοι που γλιτώνουν τα νέα όρια
Για τους υπόλοιπους δημοσίους υπαλλήλους ισχύουν διαφορετικές... ταχύτητες για τη συνταξιοδότηση, καθώς ξεκίνησε το 2011 και ολοκληρώνεται το 2013 η σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας. Στόχος είναι η «έξοδος» να γίνεται στα 65 ή εναλλακτικά σε ηλικία 60 ετών, εφόσον ωστόσο συμπληρωθούν 40 έτη δουλειάς.
Oπως τονίζει ο δικηγόρος Διονύσης Ρίζος, που είναι ειδικός σε θέματα εργατικού και ασφαλιστικού δικαίου: από την 1η Ιανουαρίου 2013 τα όρια ηλικίας και ο χρόνος ασφάλισης για όλους τους ασφαλισμένους εξισώνεται με εκείνους που έχουν ασφαλιστεί για πρώτη φορά μετά το 1993.
Εξαίρεση θα αποτελέσουν όσοι έχουν θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης οι οποίοι και διατηρούν το καθεστώς που ίσχυε κατά τη στιγμή της θεμελίωσης. Eτσι κρίσιμος χρόνος για όλους αποτελεί η στιγμή κατά την οποία ο χρόνος ασφάλισης σε συνδυασμό με το όριο ηλικίας «κλείδωσαν» τη στιγμή την οποία μπορούν να συνταξιοδοτηθούν.
Στον δημόσιο τομέα η στιγμή της κατοχύρωσης είναι η συμπλήρωση 25 ετών ασφάλισης. Οσοι μπορέσουν να συμπληρώσουν τον εν λόγω χρόνο θα καταφέρουν να κατοχυρώσουν δικαίωμα και να αποφύγουν την πλήρη εξίσωση που θα επέλθει από το 2013 και μετά.
Αυτό θα συμβεί τόσο για όσους έχουν ήδη συμπληρωμένο αυτό τον χρόνο ή και περισσότερο, για όσους τον συ- μπληρώσουν μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2012, αλλά και για όσους μπορούν με εξαγορά πλασματικών να φτάσουν την κρίσιμη 25ετία. Σημαντικό σε αυτήν την περίπτωση είναι και το γεγονός ότι η εξαγορά του χρόνου μπορεί να γίνει οποτεδήποτε. Πράγμα που σημαίνει ότι ακόμη και μετά την 1η Ιανουαρίου 2013 κάποιος θα μπορεί να αποφύγει τις αλλαγές, εφόσον με την εξαγορά των πλασματικών ξεπερνά την 25ετία.
Ορια ηλικίας για μειωμένη
Απαιτούμενα συντάξιμα έτη
Ετος θεμελίωσης δικαιώματος
Οριο ηλικίας συνταξιοδότησης
25
Μέχρι 31/12/2010
55
25
2011
56
25
2012
58
25
2013
60
Από την 1η/1/2011 η μείωση για κάθε έτος ανέρχεται στο 6%
Ορια ηλικίας για πλήρη
Απαιτούμενα συντάξιμα έτη
Ετος θεμελίωσης δικαιώματος
Οριο ηλικίας συνταξιοδότησης
25
Μέχρι 31/12/2010
60 Γυναίκες
65 Ανδρες
25
2011
61
25
2012
63
25
2013
65
Ημερομηνία - κλειδί για τη συμπλήρωση 25ετίας
«Κλειδί» για το όριο συνταξιοδότησης στον δημόσιο τομέα αποτελεί το έτος συμπλήρωσης της 25ετίας. Τυχεροί είναι όσοι πρόλαβαν να συμπληρώσουν τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010, καθώς «θωράκισαν» τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης και δεν κινδυνεύουν από τις όποιες ανατροπές.
Ετσι οι άντρες που συμπλήρωσαν 25ετία μέχρι το τέλος του 2010 μπορούν να πάρουν πλήρη σύνταξη στo 65o έτος και μειωμένη στο 60ό έτος. Κερδισμένες είναι οι γυναίκες, καθώς το όριο ηλικίας διατηρείται στο 60ό έτος για πλήρη σύνταξη και στο 55ο έτος για τη μειωμένη (εφόσον βέβαια η θεμελίωση έγινε μέχρι και το 2010).
Οσον αφορά το ποσοστό μείωσης της σύνταξης στις περιπτώσεις πρόωρης «εξόδου», αυτό δεν επηρεάζεται από την πρόσφατη μεταρρύθμιση. Συγκεκριμένα, η μείωση για όσους θεμελίωσαν δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2010 διαμορφώνεται στο 4,5% για κάθε χρόνο πριν από τη συμπλήρωση του ορίου για την πλήρη σύνταξη.
Για τους υπόλοιπους ασφαλισμένους -που δεν θεμελίωσαν δικαίωμα μέχρι το 2010- με τον Νόμο 3865/2010 υπάρχουν αλλαγές στα όρια συνταξιοδότησης. Στόχος είναι από το 2013 και μετά να καταβάλλεται σε άντρες και γυναίκες πλήρης σύνταξη στο 65ο έτος και μειωμένη στο 60ό με τη συμπλήρωση 25ετούς υπηρεσίας.
Μέχρι τότε υπάρχει ένα μεταβατικό στάδιο και ενδεικτικά αναφέρεται πως όσοι συμπλήρωσαν 25ετία πέρυσι παίρνουν μειωμένη σύνταξη στο 56ο έτος και πλήρη στο 61ο. Οι ρυθμίσεις αυτές είναι ενιαίες για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους και ευνοούν τους άντρες ασφαλισμένους για τους οποίους υπάρχει μία μείωση του ορίου ηλικίας.
Φέτος με την 25ετία καταβάλλεται μειωμένη σύνταξη σε ηλικία 58 ετών και πλήρη σύνταξη σε ηλικία 63 ετών. Εδώ χρειάζεται προσοχή, καθώς η μείωση για την πρόωρη έξοδο ανέρχεται σε 6% για κάθε χρόνο πριν από τη συμπλήρωση του ορίου πλήρους συνταξιοδότησης.
Σημειώνεται πως η «πολυπόθητη» 25ετία στην ασφάλιση μπορεί να συμπληρωθεί για τη θεμελίωση δικαιώματος και με πλασματικούς χρόνους. Αυτοί μπορεί να εξαχθούν από τα τέκνα, τις σπουδές, τη στρατιωτική θητεία, τις άδειες (ανατροφής, εκπαιδευτικές) και να βοηθήσουν τον ασφαλισμένο να συμπληρώσει τον απαραίτητο χρόνο.
Ωστόσο, για την εξαγορά των πλασματικών των παιδιών είναι αναγκαία η συμπλήρωση 15ετούς δημόσιας υπηρεσίας.
Η «κατάργηση» της 35ετίας και η εναλλακτική των πλασματικών
Στον δημόσιο τομέα η πλήρης συνταξιοδότηση είχε πάντοτε συνδεθεί με την 35ετία, καθώς και ο υπολογισμός της σύνταξης όλα αυτά τα χρόνια γινόταν σε 35α. Από την 1η Ιανουαρίου 2011 ξεκίνησε η σταδιακή αύξηση των απαιτούμενων ετών ασφάλισης προκειμένου σταδιακά να φτάσουν τα 40, ενώ το όριο ηλικίας θα πάει στο 60ό έτος.
Εκτός κινδύνου είναι όσοι μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010 κατάφεραν να συμπληρώσουν 25ετία και έτσι έχουν θεμελιώσει δικαίωμα. Οι συγκεκριμένοι ασφαλισμένοι μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 35ετία σε ηλικία 58 ετών ή εναλλακτικά με 37 χρόνια ανεξαρτήτως ορίου αν φτάσουν αυτόν τον ιδιαίτερα υψηλό χρόνο ασφάλισης.
Μεταβατικό στάδιο προβλέπεται για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα από το 2011 έως και το 2014, καθώς αυξάνονται σταδιακά τόσο τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης όσο και το όριο ηλικίας.
Ετσι όσοι υπάλληλοι κατάφεραν να καλύψουν 25 έτη ασφάλισης το 2011 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στο 58ο έτος με συνολικά 36 έτη. Αντίστοιχα όσοι φτάσουν φέτος τα 25 έτη θα μπορούν να υποβάλλουν σχετικό αίτημα για συνταξιοδότησή τους σε ηλικία 59 ετών αλλά με 37 χρόνια.
Για να καλύψουν τον εν λόγω χρόνο οι ασφαλισμένοι θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν πλασματικούς χρόνους, που το 2011 ήταν τέσσερα και φέτος φτάνουν τα πέντε έτη.
Ασφαλισμένοι από 1983 έως 1992
Συντάξιμα έτη
Ετος συμπλήρωσης
Οριο ηλικίας συνταξιοδότησης
35
Μέχρι 31/12/2010
58
36
2011
58
37
2012
59
38
2013
60
39
2014
60
40
2015
60
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ - ΕΘΝΟΣ / ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ