Τα τελευταία χρόνια χιλιάδες δημοσιογράφοι έχασαν τη δουλειά τους. Κανάλια, εφημερίδες και περιοδικά έβαλαν λουκέτο, ενώ οι απολύσεις στα ΜΜΕ έπεσαν –και πέφτουν- βροχή. Τι απέγιναν αυτοί οι δημοσιογράφοι;
Δεν μπορεί να πει κάποιος πως οι δημοσιογράφοι που απολύθηκαν ήταν οι χειρότεροι. Ειδικά στα καθεστωτικά ΜΜΕ έχουν παραμείνει τα πιο πιστά σκυλιά αλλά και πολλοί εγκλωβισμένοι που φοβούνται μη βρεθούν στον δρόμο και προσπαθούν να είναι φρόνιμοι και υπάκουοι.
Πρέπει να είναι χαζός όποιος δημοσιογράφος θέλει και προσπαθεί να επιστρέψει σε κάποιο από αυτά τα καθεστωτικά ΜΜΕ. Είναι ολοφάνερο πως καταρρέουν και είναι θέμα χρόνου να πάρουν μαζί τους στον γκρεμό όσους δημοσιογράφους «καίγονται» αυτή τη στιγμή μαζί τους.
Θα περίμενε κάποιος –τουλάχιστον εγώ θα το περίμενα- πως όλο αυτό το δημοσιογραφικό δυναμικό που βγήκε στην ανεργία θα έμπαινε στη διαδικασία να δημιουργήσει νέα μέσα και να προσπαθήσει να κάνει δημοσιογραφία και να επιβιώσει.
Η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Τα νέα μέσα είναι ελάχιστα και οι περισσότεροι δημοσιογράφοι που έχασαν τις δουλειές τους έχουν εξαφανιστεί.
Ίσως, αυτό να ήταν λογικό αν δεν υπήρχε το διαδίκτυο. Θα μπορούσες να πεις πως αυτοί οι δημοσιογράφοι που απολύθηκαν είναι αποκλεισμένοι από τα παραδοσιακά ΜΜΕ και δεν έχουν τρόπο να εκφραστούν και να κάνουν δημοσιογραφία. Είναι πολύ ακριβό να κάνεις μόνος σου –ή μαζί με κάποιους άλλους- ένα τηλεοπτικό κανάλι ή ένα ραδιοφωνικό σταθμό.
Όμως, το διαδίκτυο υπάρχει. Και είναι πεδίο δόξης λαμπρό για του δημοσιογράφους που έχασαν τις δουλειές τους. Μπλογκ, σάιτ, web radio, web tv –και πολλά άλλα- είναι στη διάθεσή τους και σχεδόν δωρεάν.
Η εξαφάνιση και η ανυπαρξία της πλειοψηφίας των δημοσιογράφων που έχασαν τις δουλειές τους μου λέει κάτι πολύ απλό: Δεν είχαν λόγο ύπαρξης στη δημοσιογραφία και πριν χάσουν τις δουλειές τους.
Ίσως, ακούγεται σκληρό αλλά δεν είναι. Πού είναι όλοι αυτοί οι δημοσιογράφοι που οι αποψάρες τους ή τα ρεπορτάζ τους τυπώνονταν κάθε μέρα στις εφημερίδες ή στα περιοδικά βρέξει-χιονίσει; Οι περισσότεροι δεν είναι πουθενά.
Πολλοί κατηγορούν τους δημοσίους υπαλλήλους αλλά οι περισσότεροι δημοσιογράφοι είχαν καταντήσει δημόσιοι υπάλληλοι, δουλεύοντας σε ΜΜΕ που δεν ήταν βιώσιμα αλλά επιβίωναν με την κρατική διαφήμιση και υπήρχαν για να στηρίζουν τις άλλες –και πολύ κερδοφόρες- δραστηριότητες των ιδιοκτητών τους.
Είναι πολύ εύκολη η γκρίνια και οι κατηγορίες εναντίον των αφεντικών για τα οποία δούλευες πολύ υπάκουα μέχρι χτες. Πολύ εύκολες είναι και οι κατηγορίες εναντίον των συναδέλφων σου που συνεχίζουν να δουλεύουν για αυτά τα αφεντικά – όπως θα έκανες κι εσύ, αν δεν σε είχαν απολύσει.
Εκείνο που είναι δύσκολο –αλλά είναι υπέροχο και δημιουργικό (αλλά και έξυπνο)- είναι να κοιτάξεις μπροστά και να πάρεις την τύχη σου στα χέρια σου. Μόνος σου ή –ακόμα καλύτερα- σε συνεργασία με συναδέλφους σου.
Οι χιλιάδες ελεύθεροι δημοσιογράφοι –το «απολυμένοι» δεν μου αρέσει- έχουν την δυνατότητα να αποδείξουν ότι μπορούν να είναι ελεύθεροι.
Για την ώρα, οι περισσότεροι νοσταλγούν την σκλαβιά.
Δεν μπορεί να πει κάποιος πως οι δημοσιογράφοι που απολύθηκαν ήταν οι χειρότεροι. Ειδικά στα καθεστωτικά ΜΜΕ έχουν παραμείνει τα πιο πιστά σκυλιά αλλά και πολλοί εγκλωβισμένοι που φοβούνται μη βρεθούν στον δρόμο και προσπαθούν να είναι φρόνιμοι και υπάκουοι.
Πρέπει να είναι χαζός όποιος δημοσιογράφος θέλει και προσπαθεί να επιστρέψει σε κάποιο από αυτά τα καθεστωτικά ΜΜΕ. Είναι ολοφάνερο πως καταρρέουν και είναι θέμα χρόνου να πάρουν μαζί τους στον γκρεμό όσους δημοσιογράφους «καίγονται» αυτή τη στιγμή μαζί τους.
Θα περίμενε κάποιος –τουλάχιστον εγώ θα το περίμενα- πως όλο αυτό το δημοσιογραφικό δυναμικό που βγήκε στην ανεργία θα έμπαινε στη διαδικασία να δημιουργήσει νέα μέσα και να προσπαθήσει να κάνει δημοσιογραφία και να επιβιώσει.
Η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Τα νέα μέσα είναι ελάχιστα και οι περισσότεροι δημοσιογράφοι που έχασαν τις δουλειές τους έχουν εξαφανιστεί.
Ίσως, αυτό να ήταν λογικό αν δεν υπήρχε το διαδίκτυο. Θα μπορούσες να πεις πως αυτοί οι δημοσιογράφοι που απολύθηκαν είναι αποκλεισμένοι από τα παραδοσιακά ΜΜΕ και δεν έχουν τρόπο να εκφραστούν και να κάνουν δημοσιογραφία. Είναι πολύ ακριβό να κάνεις μόνος σου –ή μαζί με κάποιους άλλους- ένα τηλεοπτικό κανάλι ή ένα ραδιοφωνικό σταθμό.
Όμως, το διαδίκτυο υπάρχει. Και είναι πεδίο δόξης λαμπρό για του δημοσιογράφους που έχασαν τις δουλειές τους. Μπλογκ, σάιτ, web radio, web tv –και πολλά άλλα- είναι στη διάθεσή τους και σχεδόν δωρεάν.
Η εξαφάνιση και η ανυπαρξία της πλειοψηφίας των δημοσιογράφων που έχασαν τις δουλειές τους μου λέει κάτι πολύ απλό: Δεν είχαν λόγο ύπαρξης στη δημοσιογραφία και πριν χάσουν τις δουλειές τους.
Ίσως, ακούγεται σκληρό αλλά δεν είναι. Πού είναι όλοι αυτοί οι δημοσιογράφοι που οι αποψάρες τους ή τα ρεπορτάζ τους τυπώνονταν κάθε μέρα στις εφημερίδες ή στα περιοδικά βρέξει-χιονίσει; Οι περισσότεροι δεν είναι πουθενά.
Πολλοί κατηγορούν τους δημοσίους υπαλλήλους αλλά οι περισσότεροι δημοσιογράφοι είχαν καταντήσει δημόσιοι υπάλληλοι, δουλεύοντας σε ΜΜΕ που δεν ήταν βιώσιμα αλλά επιβίωναν με την κρατική διαφήμιση και υπήρχαν για να στηρίζουν τις άλλες –και πολύ κερδοφόρες- δραστηριότητες των ιδιοκτητών τους.
Είναι πολύ εύκολη η γκρίνια και οι κατηγορίες εναντίον των αφεντικών για τα οποία δούλευες πολύ υπάκουα μέχρι χτες. Πολύ εύκολες είναι και οι κατηγορίες εναντίον των συναδέλφων σου που συνεχίζουν να δουλεύουν για αυτά τα αφεντικά – όπως θα έκανες κι εσύ, αν δεν σε είχαν απολύσει.
Εκείνο που είναι δύσκολο –αλλά είναι υπέροχο και δημιουργικό (αλλά και έξυπνο)- είναι να κοιτάξεις μπροστά και να πάρεις την τύχη σου στα χέρια σου. Μόνος σου ή –ακόμα καλύτερα- σε συνεργασία με συναδέλφους σου.
Οι χιλιάδες ελεύθεροι δημοσιογράφοι –το «απολυμένοι» δεν μου αρέσει- έχουν την δυνατότητα να αποδείξουν ότι μπορούν να είναι ελεύθεροι.
Για την ώρα, οι περισσότεροι νοσταλγούν την σκλαβιά.
Πιτσιρίκος
Πηγή: Πού είναι οι δημοσιογράφοι; Του Πιτσιρίκου - RAMNOUSIA
