Περισσότερο μνημόσυνο και λιγότερο γενέθλια, θυμίζει η σημερινή επέτειος των 38 χρόνων από την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ.
Η εκλογική καθίζηση, η συρρίκνωση της κοινωνικής βάσης του ΠΑΣΟΚ και οι δυσοίωνες προοπτικές για την πορεία του, προετοιμάζουν το έδαφος για ραγδαίες εξελίξεις που θα επηρεάσουν ολόκληρο το πολιτικό σκηνικό αλλά και την τριμερή κυβέρνηση συνεργασίας.
Ο κ.Ε.Βενιζέλος βρίσκεται σε εξαιρετικά δυσχερή θέση. Τα περιθώρια πρωτοβουλιών για την ανάκαμψη του ΠΑΣΟΚ είναι περιορισμένα ενώ δεν τον ευνοεί και η πολιτική συγκυρία. Οι λεγόμενοι κορυφαίοι του ΠΑΣΟΚ είτε έχουν επιλέξει την αποστασιοποίηση, όπως η κ.Διαμαντοπούλου, είτε έχουν εχθρικές διαθέσεις απέναντί του, όπως ο κ. Μ.Χρυσοχοίδης, είτε κινούνται αυτόνομα, όπως ο κ.Α.Λοβέρδος.
Ακόμα και ο κ.Σκανδαλίδης, που θεωρείτο, ο Επιτελάρχης του κ.Βενιζέλου και τον στήριξε για να εκλεγεί Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, έχει διαφοροποιηθεί από την στρατηγική και τις πολιτικές επιλογές του κ.Βενιζέλου.
Η διαφοροποίηση αυτή του κ.Σκανδαλίδη έχει μεγάλη σημασία γιατί επενδύεται με ιδεολογικά και πολιτικά χαρακτηριστικά. Ο πρώην υπουργός δεν είναι τυχαίο πρόσωπο μέσα στο ΠΑΣΟΚ, έχει επιδείξει μεγάλη προσαρμοστικότητα και αντοχή σε όλες τις κρίσιμες περιόδους στην ιστορία του Κινήματος.
Κατόρθωσε και έγινε στενός συνεργάτης και λογογράφος του Ανδρέα Παπανδρέου, ισορρόπησε υποδειγματικά και κατάφερε να αναδειχθεί σε αποφασιστικό και ρυθμιστικό παράγοντα των εξελίξεων για την μετάβαση στην εποχή Σημίτη ενώ κατάφερε να διασωθεί και από τον Αρμαγεδώνα της λαικής ψήφου, που σάρωσε κορυφαία στελέχη του ΠΑΣΟΚ και τα έθεσε εκτός πολιτικής και Κοινοβουλίου.
Ο κ.Σκανδαλίδης έχει διαμηνύσει ότι δεν πρόκειται να ψηφίσει τα μέτρα των 11.5 δις αφού θεωρεί ότι παραβιάζουν το πλαίσιο της κυβερνητικής συνεργασίας των τριών κομμάτων. Θεωρεί ότι οι πολίτες και η κοινωνία δεν έχουν άλλες αντοχές και η περαιτέρω φτωχοποίηση οδηγεί στη ριζοσπαστικοποίηση του εκλογικού σώματος και στην εξαφάνιση του ΠΑΣΟΚ από τον πολιτικό χάρτη.
Τις απόψεις του κ.Σκανδαλίδη συμμερίζονται πάνω από 10 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ,αρκετοί εκ των οποίων είναι αποφασισμένοι να καταψηφίσουν τα μέτρα.
Κοντά σε αυτή την άποψη βρίσκεται και ο κ.Κώστας Λαλιώτης, παρά το γεγονός ότι αποφεύγει τις δημόσιες παρεμβάσεις.
Ο κ.Λαλιώτης είναι θιασώτης της στροφής του ΠΑΣΟΚ προς τα αριστερά. Δεν είναι τυχαίο ότι, μέχρι σήμερα, δεν έχει καταγραφεί καμία επικριτική δήλωση ή τοποθέτηση του κ Λαλιώτη εναντίον του Σύριζα ή του Αλέξη Τσίπρα.
Ο πρώην υπουργός και ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, πιστεύει ότι το πάλαι ποτέ κραταιό Κίνημα πρέπει να αλλάξει το ιδεολογικό και πολιτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο κινείται τα τελευταία χρόνια. Οι πολίτες έχουν ταυτίσει το ΠΑΣΟΚ με το μνημόνιο, με την έλευση του ΔΝΤστην Ελλάδα, με τα σκληρά και αντικοινωνικά μέτρα της τελευταίας τριετίας που άλλαξαν τις συνθήκες ζωής των πολιτών και έριξαν δραματικά το βιοτικό τους επίπεδο.
Ο κ.Λαλιώτης παρατηρεί ότι η εκλογική βάση που απέμεινε στο ΠΑΣΟΚ, το 12,28 τοις εκατό που συγκέντρωσε στις εκλογές του Ιουνίου, είναι μία γερασμένη ηλικιακά βάση. Για βιολογικούς λόγους αυτή η βάση θα συρρικνώνεται ακόμα περισσότερο από εδώ και πέρα ενώ αν περάσουν μέτρα οριζόντιων περικοπών σε συντάξεις και κατάργηση δώρων και επιδομάτων, οι άνθρωποι αυτοί θα γυρίσουν,οριστικά, την πλάτη στο ΠΑΣΟΚ.
Επιπλέον το ΠΑΣΟΚ, μέσα στο ιδεολογικό και πολιτικό πλαίσιο του Μνημονίου, διέρρηξε τις σχέσεις του με τους παραδοσιακούς κοινωνικούς του συμμάχους οι οποίοι στράφηκαν προς το Σύριζα. Ο κ.Λαλιώτης θεωρεί ότι η συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ σε μία κυβέρνηση που εφαρμόζει μνημονιακές πολιτικές οδηγεί σε μονοψήφια ποσοστά και σε πολιτική εξαφάνιση.
Εκτιμά ότι το ΠΑΣΟΚ πρέπει να αποκαταστήσει την πολιτική και ιδεολογική του φυσιογνωμία,να στραφεί προς τα Αριστερά. Και έχει σημασία ότι τη στροφή προς τα Αριστερά, ο κ.Λαλιώτης δεν την περιορίζει μόνο στην προσέγγιση με τη ΔΗ.ΜΑΡ του κ.Κουβέλη, για την οποία οι προβλέψεις του δεν είναι καθόλου αισιόδοξες.
Όλα αυτά αποτελούν μία από τις πολλές πτυχές των ραγδαίων εξελίξεων που πρόκειται να ακολουθήσουν στο ΠΑΣΟΚ. Υπάρχει και ο κ.Λοβέρδος που έχει επιλέξει τη δική του αυτόνομη πορεία και θα περιμένει το τέλος του χρόνου για να ξεδιπλώσει τις πολιτικές του κινήσεις και πρωτοβουλίες. Στον αντίποδα όσων εισηγούνται την αριστερή στροφή και προσανατολίζονται στην καταψήφιση των μέτρων, ο κ.Λοβέρδος θα ψηφίσει το πακέτο των μέτρων αφού θεωρεί μονόδρομο τη επιβίωση της χώρας και τη συμμετοχή της στην Ευρωζώνη. Πιστεύει ότι το ΠΑΣΟΚ έπρεπε να συμμετέχει στην κυβέρνηση, με κορυφαία του στελέχη, και να επιβάλλει τη δική του μεταρρυθμιστική ατζέντα στο κυβερνητικό πρόγραμμα. Διαφωνεί απόλυτα με τη στρατηγική και τις επιλογές του κ.Βενιζέλου με τον οποίο τον χωρίζει πλέον μεγάλο χάσμα που είναι δύσκολο να γεφυρωθεί.
Κοντά στις απόψεις Λοβέρδου έχει έρθει ο κ.Φλωρίδης ενώ θεωρείται ότι τελικά θα έχει τη στήριξη 4-5 βουλευτών,από τη σημερινή Κ.Ο του ΠΑΣΟΚ, όπως έχει τη στήριξη της κ.Α.Διαμαντοπούλου και των κ.κ Ραγκούση και Μόσιαλου.
Από την πλευρά του ο κ.Βενιζέλος διαβλέπει τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης και αμφισβήτησής του από όλες αυτές τις κινήσεις. Γνωρίζει ότι αν το ΠΑΣΟΚ συρθεί σε κριτικές και επικριτικές απόψεις για το μνημόνιο και τα μέτρα, ο επόμενος στόχος θα είναι ο ίδιος αφού υπήρξε Υπουργός Οικονομικών και εκφραστής των πολιτικών αυτών.
Γνωρίζει επίσης ότι μία νέα πολιτική κίνηση,υπό τον Α.Λοβέρδο, θα ενεργοποιήσει και άλλες φυγόκεντρες τάσεις στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ.
Το πρόβλημα του κ.Βενιζέλου είναι ότι δε τον ευνοούν οι κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες αλλά και η συγκυρία.
Και οι ραγδαίες εξελίξεις που κυοφορούνται στο ΠΑΣΟΚ μετατρέπονται ίσως και στο μεγαλύτερο πρόβλημα του Α.Σαμαρά που επιθυμεί κυβερνητική σταθερότητα και κυβέρνηση που θα παραμείνει στην εξουσία, τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2014.
