Παρασκευή 8 Νοεμβρίου 2013

Όταν στην Ελλάδα «γεννήθηκε» ο South Stream…

Ήταν Τετάρτη 16 Μαΐου 2007 όταν ο Βλαντίµιρ Πούτινέφτασε στις 19:00 στο Αεροδρόµιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», προκειµένου την εποµένη να παραστεί στην τελετή υπογραφής της τριµερούς σύµβασης για την κατασκευή του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, µαζί µε τον Έλληνα πρωθυπουργό Κώστα Καραµανλή και τον Βούλγαρο πρωθυπουργό Σεργκέι Στάνισεφ (του οποίου η κυβέρνηση επίσης έπεσε το 2009, τρεις µήνες πριν από την πτώση της κυβέρνησης Καραµανλή!). 
Μετά από µια σύντοµη στάση στο ξενοδοχείο Hilton, στο οποίο κατέλυσε, ο Ρώσος πρόεδρος µετέβη στις 21:00 στο εστιατόριο «Διόνυσος» όπου τον περίµενε ο Καραµανλής για να δειπνήσουν. ...
Στο δείπνο παρακάθισαν οι δύο πολιτικοί άνδρες και φυσικά οι µεταφραστές. Το κλίµα της συνάντησης ήταν από την πρώτη στιγµή ιδιαίτερα θερµό. Ο Πούτιν έδειχνε να απολαµβάνει το φαγητό του κάτω από το φως της Ακρόπολης και ο Κ. Καραµανλής ως καλός οικοδεσπότης του µιλούσε για την Ελλάδα και τις οµορφιές της.

Ο λαός λέει πως τα πιο σοβαρά πράγµατα συζητιούνται µεταξύ «τυρού και αχλαδίου». Κι η αλήθεια είναι πως κάπως έτσι «γεννήθηκε» ο South Stream. Μέσα στο χαλαρό κλίµα της όλης συζήτησης ο Κ. Καραµανλής άκουσε τον Ρώσο πρόεδρο να του λέει:
-- «Έκανα µια σκέψη ακόµη. Τι θα λέγατε να συζητήσουµε για τη διέλευση από τη Ελλάδα κι ενός άλλου αγωγού, ο οποίος θα μεταφέρει φυσικό αέριο;».
Παρά το γεγονός ότι ο Καραµανλής δεν ήταν προετοιµασµένος για µια τέτοια συζήτηση, κάλεσε τον συνοµιλητή του να του αναλύσει τη σκέψη του. Στη συνέχεια της συζήτησης διαπίστωσε πως ο Πούτιν δεν είχε κάνει απλώς «µια σκέψη» αλλά είχε έτοιµο ένα ολόκληρο πλαίσιο και πλάνο συνεργασίας σε αυτό το επίπεδο. 
Ο αγωγός φυσικού αερίου South Stream ήταν ένα φιλόδοξο νέο τεχνολογικό έργο που είχε σκοπό να συνδέσει το ρωσικό σύστηµα µεταφοράς φυσικού αερίου µε το δίκτυο φυσικού αερίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα σχέδια του Πούτιν αφορούσαν στην κατασκευή αγωγού µήκους 900 χλµ., ο οποίος θα ξεκινούσε από τις ρωσικές ακτές στη Μαύρη Θάλασσα και θα κατέληγε στη Βάρνα της Βουλγαρίας, µε δυνατότητα µεταφοράς περίπου 31 δισ. κυβικών µέτρων (bcm) ανά έτος. 
Ο South Stream, αφού θα έφτανε στις ακτές της Βουλγαρίας, θα χωριζόταν σε δύο διακλαδώσεις. 
Το νότιο τµήµα, χωρητικότητας 10 bcm, θα εισερχόταν στην Ελλάδα και ακολούθως θα έφτανε στις ακτές της Ιταλίας χωρίς να επηρεάζει τον Ελληνοϊταλικό αγωγό. 
Η οριστική συµφωνία για την κατασκευή του αγωγού South Stream επήλθε στην Κωνσταντινούπολη στις 25 Ιουλίου 2007, στο περιθώριο ενός Συµποσίου στο οποίο µετείχαν ο Ρώσος πρόεδρος και ο Έλληνας πρωθυπουργός. 
Η επίσηµη διακρατική συµφωνία υπεγράφη στη Μόσχα έναν χρόνο αργότερα, στις 30 Ιουνίου 2008. 
Σύµφωνα µε τα χρονοδιαγράµµατα, η κατασκευή του αγωγού προβλεπόταν να ολοκληρωθεί το 2014 ώστε άµεσα να αρχίσει η εκµετάλλευση του φυσικού αερίου που τελικό προορισµό θα είχε την Ιταλία. 
Ο αγωγός, σύµφωνα µε τους σχεδιασµούς, επρόκειτο να διοχετεύει 10 δισ. κυβικά µέτρα φυσικό αέριο το χρόνο και την εκµετάλλευση θα είχαν κατά 50% οι εταιρείες ΔΕΣΦΑ και η ρωσική Gazprom. 
Σ’ αυτό το µεγαλεπήβολο σχέδιο έσπευσαν να συµµετάσχουν η µια µετά την άλλη και οι άλλες χώρες της περιοχής µας. 
Η Βουλγαρία, που προσδοκούσε το διπλασιασµό της κατανάλωσης φυσικού αερίου µέχρι το 2020, υπέγραψε συµφωνία µε τη Ρωσία για την κατασκευή ενός διαµετακοµιστικού αγωγού στις 18 Ιανουαρίου του 2008. 
Η Σερβία και η Ουγγαρία προχώρησαν σε συµφωνία για το έργο τον Φεβρουάριο του 2008 προσβλέποντας σε σηµαντικά οικονοµικά οφέλη. 
Σε εξέλιξη, επίσης, βρίσκονταν την περίοδο εκείνη και οι διαπραγµατεύσεις µε την Αυστρία και τη Σλοβενία.

Παράλληλα µε την κατασκευή των αγωγών, η ελληνική κυβέρνηση είχε αναλάβει µια πολύ σοβαρή πρωτοβουλία: 
τη δηµιουργία ενός κοινού ενεργειακού χώρου στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης µε επίκεντρο την Ελλάδα. 
Βρισκόταν για το λόγο αυτό σε συνεννοήσεις µε τη Ρουµανία, τη Βουλγαρία, την Τουρκία και το Μαυροβούνιο. 
Τα οφέλη, πολιτικά και οικονοµικά, από την ευόδωση µιας τέτοιας συµφωνίας είναι παραπάνω από προφανή. 
Όµως όλα έµειναν στα χαρτιά.