Οπως παραδέχεται σε τηλεγράφηµα που διέρρευσε από το Wikileaks, η οργή της κυβέρνησης Μπους για το ΝΑΤΟΪΚΌ «βέτο» του Βουκουρεστίου «είναι αυτή που καθυστερεί την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραµµα visa – waiver (κατάργηση της βίζας για τους Ελληνες που ταξιδεύουν στις ΗΠΑ)» τον Οκτώβριο του 2008
«Αντίποινα» τηςκυβέρνησης Μπους στηνκυβέρνηση Καραµανλήγια το ΝΑΤΟΪΚΟ «βέτο»του Βουκουρεστίου απέναντι στην ΠΓ∆Μ ήταν το «κόψιµο» της Ελλάδας από το πρόγραµµα visa – waiver (κατάργηση τηςβίζας για τους Ελληνες που ταξιδεύουν στις ΗΠΑ) τονΟκτώβριο του 2008, την ώρα πουεπτά άλλες χώρες γίνονταν δεκτές.Οπως παραδέχεται σε τηλεγράφηµα που διέρρευσε από το Wikileaks ο αµερικανός πρεσβευτής στην Αθήνα,η οργή της κυβέρνησης Μπους «είναι αυτή που καθυστερεί την ένταξητης Ελλάδας στο πρόγραµµα».
Προκύπτει ακόµη ότιενώ η ελληνική κυβέρνηση αναγκάστηκε να ψηφίσει τον Σεπτέµβριο του 2009 µε αµερικανική πίεση µια σειρά «αµφιλεγόµενων νοµικάσυµφωνιών» –όπως τις χαρακτηρίζει η Ντ. Μπακογιάννη – για ανταλλαγή στοιχείων και έκδοση εγκληµατιών, εντούτοις δεν υπήρξε αποτέλεσµα. Οι Αµερικανοί προτίµησαν να µη δώσουν τη βίζα λίγο πριν από την κατάρρευση της κυβέρνησης της Ν.∆., παρά τις διαµαρτυρίες της υπουργού Εξωτερικών,η οποία παραπονιόταν ότι έκανε όλη τη δουλειά και το «δώρο» θα πήγαινεστην κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ.
Οπως προκύπτει απόεµπιστευτικό τηλεγράφηµα (στις 29 Απριλίου του 2009), ο Ντάνιελ Σπέκχαρντ αναγνωρίζει ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην αναµονή για την άρση της βίζας και την είσοδο στο πρόγραµµα visa – waiver από το 1999 καιότι τα προβλήµατα ασφαλείας καιη έλλειψη βιοµετρικών διαβατηρίων, σε συνδυασµό µε τις εξελίξειςµετά την 11η Σεπτεµβρίου ήταν αυτά που την κράτησαν εκτός για τόσο καιρό. Προσθέτει ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην κορυφή της λίστας για είσοδο στο πρόγραµµα το 2005 και ότι η ειδική οµάδα που επισκέφθηκε τηνΕλλάδα το 2007 την αξιολόγησε θετικά. Ωστόσο, το θέµα παρέµενε σε εκκρεµότητα λόγω «πολιτικών και γραφειοκρατικών καθυστερήσεων».
Ο Σπέκχαρντ, ωστόσο, επιβεβαιώνει την αίσθηση ότι όταν η Ελλάδα «κόπηκε» από το πρόγραµµα τον Οκτώβριο του 2008, την ώρα που άλλες επτά ευρωπαϊκές χώρες εγκρίθηκαν (ανάµεσά τους οι Τσεχία, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία), αυτό συνέβη λόγω του βέτο στο Βουκουρέστι. Σηµειώνει χαρακτηριστικά: «Η οργή της κυβέρνησης Μπους για το ελληνικό βέτο στο ΝΑΤΟ τον Απρίλιο του 2008 για την αίτηση της ∆ηµοκρατίας της Μακεδονίας, λόγω του ονόµατος, επιβράδυνε την υποψηφιότητατης Ελλάδας για το πρόγραµµα. Η Ελλάδα δεν ήταν ανάµεσα στις έξι ευρωπαϊκές χώρες και τη Νότια Κορέα που προσκλήθηκαν στο πρόγραµµα τον Οκτώβριο του2008, ένα βήµα που ερµηνεύθηκε στην Ελλάδαως πολιτική “τιµωρία”».
Στο ίδιο τηλεγράφηµαο Σπέκχαρντ εκφράζει την πεποίθηση ότιοι σχετικές διαπραγµατεύσεις θαολοκληρωθούν σύντοµα και υπογραµµίζει τη δυσκολία της κυβέρνησης της Ν.∆. λόγω της ισχνής τηςπλειοψηφίας να δηµοσιοποιήσει τις συµφωνίες που συµπεριλαµβάνουνανταλλαγή στοιχείων για την τροµοκρατία, από τον φόβο ότι «θα προσφέρει πολιτικά πυροµαχικά στην αντιπολίτευση». ΤΟ ΕΙΧΑΝ ΥΠΟΣΧΕΘΕΙ. Υπενθυµίζεται ότι τονΙούνιο του 2009 στην Κέρκυρα, παρόντος του αµερικανού αναπληρωτή ΥΠΕΞ Τζέιµς Στάινµπεργκ και της Ντ. Μπακογιάννη, υπογράφτηκαν οι τελικές συµφωνίες που, µετάτην έγκρισή τους από τη Βουλή,θα επέτρεπαν την άρση της βίζας. Οµως, η προεκλογική περίοδος στηνΕλλάδα το φθινόπωρο του 2009 καθυστέρησε– και όχι τυχαία – τησχετική ανακοίνωση από την αµερικανική πλευρά.Η τελική είσοδος της Ελλάδας στο πρόγραµµα ανακοινώθηκεκατά την επίσκεψη του Γ. Παπανδρέου στηνΟυάσιγκτον, τον Μάρτιο του 2010.
Οπως προκύπτει από άλλο απόρρητο τηλεγράφηµα, ο αµερικανός πρεσβευτής στην Αθήνα,τον Απρίλιο του 2009 διαβεβαιώνει τον επικεφαλής του διπλωµατικού γραφείου της Ντόρας Μπακογιάννη, πρέσβη Κωνσταντίνο Χαλαστάνη ότι οι ΗΠΑ θέλουν να εντάξουν την Ελλάδα στο πρόγραµµα visa- waiver και να τελειώνουν µε τοθέµα µέχρι τονΙούνιο, και προτείνει να ταξιδέψει ειδική ελληνική οµάδα στην Ουάσιγκτον να διαπραγµατευτεί για το ζήτηµα. Ο κ. Χαλαστάνης τού απαντά πως η Ντ. Μπακογιάννη συµφωνεί µε αυτή την ιδέα και οπρέσβης στο σχόλιό του σηµειώνει ότι θα πιέσει τον αρµόδιο του ΥΠΕΞ για τη βίζα να συγκεντρώσει γρήγορα µια οµάδα.
Η συµφωνία για τηναµοιβαία νοµική συνδροµήκαι έκδοσηυπόπτων για την τροµοκρατία είχε προωθηθεί από τον υπουργό ∆ικαιοσύνης Νίκο ∆ένδια τονΦεβρουάριοτου 2009. Οπως προκύπτειαπό εµπιστευτικό τηλεγράφηµα του Ντάνιελ Σπέκχαρντ εκείνων των ηµερών, σε τηλεφωνική επικοινωνία ο Ν. ∆ένδιας τον διαβεβαιώνει ότι έχειπροωθήσει το σχετικό πακέτο στη Βουλή καισκοπεύει να το επικυρώσει σύντοµα, παρότι υπογραµµίζει ότι η κυβέρνηση «έκανε σχέδια για να αντιµετωπίζει την αναµενόµενη κριτική». Ο Σπέκχαρντ τον ευχαριστεί για τις προσπάθειές του και στο σχόλιό του σηµειώνει ότι ηπρεσβεία πιέζειαπό την προηγούµενη χρονιά για την επικύρωση της εν λόγω συµφωνίας και ότι είναι «ενθαρρυντικό» το γεγονός ότι ο ∆ένδιας έδρασε τόσο γρήγορα µετά την υπουργοποίησή του στις 8 Ιανουαρίου. ΟΣπέκχαρντ έχει λάβει και τις διαβεβαιώσεις του τότε προέδρου της Βουλής ∆ηµήτρη Σιούφα ότι η Βουλήθα κινήσει γρήγορα το νοµοθετικό πακέτο.
Ο ∆ένδιας, πάντως, ενηµερώνει τον αµερικανό πρεσβευτή ότι ίσως υπάρξουν αντιδράσειςστη Βουλή γιατο αν η συµφωνία είναι δίκαιη για την Ελλάδα, επειδή αφορά και αδικήµατα ήσσονος σηµασίας, ταοποία τιµωρούνται µε ποινές φυλάκισης ενός έτους ή και λίγο παραπάνω. Αυτό, όµως, θα σήµαινε ότι «ησυµφωνία θα µπορούσε να ισχύει και για ήσσονος σηµασίας αδικήµατα στην Ελλάδα, ενώ δεν θα συνέβαινε το ίδιο µε παρόµοια εγκλήµατα στην Ευρώπη». Τόνισε µάλιστα πωςη κυβέρνηση ήταν έτοιµη νααντιµετωπίσει τις αντιδράσειςκαι σηµείωνε ότι δεν πίστευε πωςαυτές θα απειλούσαν τη συµφωνία.
H ΒΑΣΗ DNΑ. Σηµειώνεται ότι στις σχετικέςδιµερείςσυµφωνίεςπου υπεγράφησαν τότε συµπεριλαµβανόταν η ανταλλαγή δακτυλικών αποτυπωµάτων και βάσεων δεδοµένων DNA για την καταπολέµηση του εγκλήµατος, το ηλεκτρονικό φακέλωµατων επιβατών προς τις ΗΠΑ, η ανταλλαγή πληροφοριών που σχετίζονται µε την τροµοκρατία, καθώς και δύο συµφωνίες του υπ. ∆ικαιοσύνης για την αµοιβαία δικαστική συνδροµή και την έκδοση εγκληµατιών, που είχαν προκαλέσει την αντίδραση του ∆ικηγορικού Συλλόγου Αθηνών.
Στο τέλος Φεβρουαρίου, στη συνάντησή τηςµε τον γερουσιαστή Ρίτσαρντ Ντέρµπινπου επισκέπτεται την Αθήνα, κι ενώ συζητούνται οι εκκρεµότητες της ελληνικής κυβέρνησης σε σχέση µε τις δεσµεύσεις που έχει αναλάβει προκειµένου να γίνει η Ελλάδα δεκτή στο πρόγραµµα, η Ντ. Μπακογιάννη επισηµαίνει ότι «οι ΗΠΑ δεν θαµπορούσαν να πάρουν ό,τι ζητούσαν στη συµφωνία, διαφορετικά η συµφωνίαδεν θα εγκρινόταν από τη Βουλή».
Η Μπακογιάννη εξέφρασε ακόµη την ενόχλησή της για το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκές χώρες που συµµετείχαν ήδη στο πρόγραµµαδεν είχαν αναγκαστεί να υπογράψουν τέτοιες συµφωνίες. «∆εν θέλω να µεταχειρίζεστε την Ελλάδα διαφορετικά», φέρεται να είπε και ο Σπέκχαρντ τη διαβεβαίωσε ότι η Ελλάδα θα είχε την ίδια µεταχείριση µε τις άλλες χώρες. Οσο για τις λεπτοµέρειεςτης συµφωνίας, υπογράµµισε ο αµερικανός πρεσβευτής, «γι’ αυτόγίνονται διαπραγµατεύσεις».
Την ίδια µέρα, στη συνάντησή του µε τον γερουσιαστή Ντέρµπιν ο Κώστας Καραµανλής, σύµφωνα µε άλλοτηλεγράφηµα του Ντ. Σπέκχαρντ, πιέζει για τηνείσοδο της Ελλάδας στο πρόγραµµα. Στοίδιο τηλεγράφηµα ο τότε πρωθυπουργός εκφράζει ανησυχία για τον αντίκτυπο της παγκόσµιας οικονοµικήςκρίσης, δεδοµένου ότι ηΕλλάδα, όπωςλέει, «έχει παραδοσιακά υψηλό επίπεδο δηµόσιου χρέους». «Ηταν αναγκαίο να πειστούν όλοι ότι η κυβέρνηση ήλεγχε το ζήτηµα κι ότι θα έβρισκε διέξοδο». ∆ιαβάστε όλα τα τηλεγραφήµατα του Wikileaks στοwww.tanea.gr/wikileaks
Απόρρητο τηλεγράφηµα
Αποκαλύπτει ότι ο αµερικανός πρεσβευτής στην αθήνα τον απρίλιο του 2009 διαβεβαιώνει τον επικεφαλής του διπλωµατικού γραφείου της Ντόρας Μπακογιάννη ότι οι ΗΠΑ θέλουν να εντάξουν την Ελλάδα στο πρόγραµµα visa – waiverκαι να τελειώνουν µε το θέµα µέχρι τον Ιούνιο και προτείνει ναταξιδέψει ειδική ελληνική οµάδα στην ουάσιγκτον να διαπραγµατευτεί για το ζήτηµα. Στο τέλος οι ΗΠΑ ενέταξαν την Ελλάδαστο συγκεκριµένο πρόγραµµα κατά το ταξίδι του πρωθυπουργού Γ. Παπανδρέου στην Ουάσιγκτον τον Μάρτιο του 2010
Το µεγάλο παράπονο της Ντ. Μπακογιάννη
Το µεγάλο παράπονο της Ντ. Μπακογιάννη
ΣΤΙΣ 18 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ του 2009, λίγο πριν από τις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου, ο Ντ. Σπέκχαρντ συναντάται µε την Ντόρα Μπακογιάννη, ενόψει του ταξιδιού της στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και της ενδεχόµενης συνάντησής της µε τη Χίλαρι Κλίντον. Σηµειώνεται ότι πριν ανακοινωθούν οι εκλογές, θεωρούνταν βέβαιο ότι το θέµα της βίζας θα έκλεινε σε αυτό το ταξίδι, µε κάποια υπογραφή ανάµεσα στην ελληνίδα και την αµερικανίδα ΥΠΕΞ. Ωστόσο, οι Αµερικανοί είχαν άλλα σχέδια. Οπως προκύπτει από το εµπιστευτικό τηλεγράφηµα, ο αµερικανός πρεσβευτής στην Αθήνα ενηµερώνει την Ντόρα Μπακογιάννη ότι η πιθανότερη ηµεροµηνία ανακοίνωσης της εισόδου της Ελλάδας στο πρόγραµµα visa – waiver θα είναι το τέλος Οκτωβρίου, δηλαδή µετά τις εκλογές, και ενδεχοµένως µε κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ. Η Μπακογιάννη πίεσε να ανακοινωθεί η ακριβής ηµεροµηνία της ένταξης της Ελλάδας στο πρόγραµµα κατά τη συνάντησή της µε τη Χίλαρι Κλίντον στη Ν. Υόρκη και ζήτησε την εµπλοκή της επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτµεντ για να καταστεί αυτό εφικτό.
«Η υπουργός εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκειά της για το γεγονός ότι η ίδια προσωπικά είχε εργαστεί σκληρά µε τις ΗΠΑ και προώθησε γρήγορα στη Βουλή αµφιλεγόµενη νοµοθεσία – όπως τη συµφωνία για την ανταλλαγή στοιχείων – µόνο για να δει τώρα να ξετυλίγεται ένα σενάριο, σύµφωνα µε το οποίο το κόµµα της θα έχανε και η αντιπολίτευση θα έπαιρνε ένα τεράστιο δώρο λίγες µόλις εβδοµάδες αφότου θα έπαιρνε την εξουσία», σηµειώνει ο πρεσβευτής, ενώ προσθέτει: «Το πιο ειρωνικό, σηµείωσε η Μπακογιάννη, ήταν ότι οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ που την είχαν επιπλήξει για τη γρήγορη προώθηση της νοµοθεσίας για το visa – waiver, τώρα θα έδρεπαν τα πολιτικά οφέλη». Ο Σπέκχαρντ τής λέει ότι είναι απίθανο να γίνει η ανακοίνωση πριν από το τέλος Οκτωβρίου και υπόσχεται ότι θα µεταφέρει το µήνυµά της στη Χ. Κλίντον. Στο σχόλιό του σηµειώνει ότι το πιθανότερο είναι να κερδίσει το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές και υπογραµµίζει ότι µια ανακοίνωση για την άρση της βίζας µερικές εβδοµάδες µετά τις εκλογές θα εκληφθεί από πολλούς ως «επιβεβαίωση µιας ευρέως διαδεδοµένης πεποίθησης ότι στις ΗΠΑ δεν άρεσε ο Καραµανλής για το συχνό του κορτάρισµα µε τους Ρώσους». Ταυτόχρονα, όµως, γράφει, «µια ανακοίνωση µε την Μπακογιάννη στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Ν. Υόρκη θα εκλαµβανόταν ως σηµάδι προσωπικής στήριξης στην ίδια, η οποία είναι υποψήφια για τη µελλοντική ηγεσία στο κόµµα της και θεωρείται ως φιλοαµερικανική στο ελληνικό πολιτικό σύστηµα».
Στο ίδιο τηλεγράφηµα η Ντ. Μπακογιάννη εξηγεί στον Ντ. Σπέκχαρντ γιατί η ελληνική πλευρά απορρίπτει τον «κώδικα συµπεριφοράς» για το Αιγαίο που προτείνουν οι Τούρκοι, λέγοντας ότι «στην πράξη, το µόνο που εξυπηρετεί είναι να αµφισβητεί την ελληνική κυριαρχία και µε αυτή την έννοια χειροτερεύει την κατάσταση. ∆εν έχω την αίσθηση ότι οι Τούρκοι ενδιαφέρονται να κάνουν περισσότερα». Και προσθέτει: «Ενώ ακούω πολλά λόγια, δεν βλέπω καµία κίνηση. Οσο συνεχίζονται οι υπερπτήσεις κατοικηµένων νησιών στο Αιγαίο, ο µόνος τρόπος µε τον οποίο µπορεί να ερµηνευθεί η τουρκική πολιτική στο Αιγαίο είναι εχθρικός».
