To ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων εμφανίζεται συστηματικά στα αμερικανικά τηλεγραφήματα, με αποκορύφωμα την περίοδο πριν από το ελληνικό βέτο στην ένταξη της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ. Στις 8 Αυγούστου 2007 η πρεσβεία συντάσσει έκθεση για τη στάση που θα κρατήσει η ελληνική κυβέρνηση έναντι της προσπάθειας των Σκοπίων να γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ. «Επειδή αναμένεται να διεξαχθούν εκλογές τον Σεπτέμβριο, κυβερνητικοί αξιωματούχοι και άλλοι πολιτικοί σηκώνουν τον πήχυ για την είσοδο της “Μακεδονίας” στο ΝΑΤΟ».
Η Αθήνα απομακρύνεται από την ενδιάμεση συμφωνία του 1995 και βλέπει τη σχετική απόφαση που θα ληφθεί το 2008 για τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ σαν έναν ισχυρό μοχλό πίεσης για να αναγκάσει τα Σκόπια να συμβιβαστούν στο ζήτημα της ονομασίας. Αξιωματούχοι τονίζουν στα τηλεγραφήματά τους ότι ακόμη και αν η ελληνική κυβέρνηση αποφασίσει να δεχθεί την ένταξη των Σκοπίων ως FYROM, δεν είναι βέβαιο ότι θα την ψηφίσει η ελληνική Βουλή. Επαφές με την ελληνική κυβέρνηση και εκπροσώπους των Σκοπίων στην Αθήνα δείχνουν οτι και οι δύο πλευρές θα ήθελαν οι ΗΠΑ να λειτουργήσουν ως «από μηχανής Θεός» και να λύσουν το πρόβλημα γι’ αυτούς. Ο στόχος μας, γράφουν οι Αμερικανοί, να αποτρέψουμε μια προεκλογική ρητορική που θα εγκλωβίσει την Ελλάδα σε ένα βέτο και να στρώσουμε τον δρόμο για ένα παραγωγικό κύκλο διαπραγματεύσεων υπό τον μεσολαβητή του ΟΗΕ Νίμιτς μέχρι την απόφαση για την ένταξη στο ΝΑΤΟ».
Κατά την αμερικανική πρεσβεία ο πιθανότερος χρόνος για τη διεξαγωγή εκλογών ήταν ο Σεπτέμβριος και αυτό θα ήταν προτιμότερο για να μην πέσουν οι εκλογές κοντά στη διαπραγμάτευση για την είσοδο των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ. Η έκθεση αναφέρεται στην τραυματική εμπειρία της κυβέρνησης Μητσοτάκη με το ζήτημα των Σκοπίων, καθώς και στη σημαντική εκλογική επιρροή του ΛΑΟΣ στη Βόρεια Ελλάδα. Η υπουργός Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη «έχει πάντως πιέσει τις ΗΠΑ και τον υφυπουργό Νικ Μπερνς για να παράσχουν βοήθεια στην οριστική και συνολική επίλυση του προβλήματος της ονομασίας. Ισχυρίζεται μάλιστα ότι η Ελλάδα είχε μετακινηθεί κατά 80% προς μια λύση και τώρα απομένει στα Σκόπια να καλύψουν το υπόλοιπο 20%».
Η πρεσβεία αναρωτιέται «αν ο Καραμανλής μπλοφάρει» και σε κάποιο άλλο τηλεγράφημα απαντά πως «ο Καραμανλής δεν έχει τρέξει όλα τα σενάρια. Η κλιμακούμενη δημόσια ρητορεία του, όπως και το πάθος σε κατ’ ιδίαν συνομιλίες, δείχνει ότι αν και δεν έχει πάρει τις αποφάσεις του η τακτική του δεν θα αφήσει περιθώρια υποχώρησης. «Η υστεροφημία των Καραμανλήδων βρίσκεται στους ώμους του, δεν μπορεί να υποχωρήσει χωρίς να ρισκάρει την επανεκλογή του. Τόσο ο ίδιος όσο και η Μπακογιάννη μας έχουν πει ιδιωτικώς ότι η υστεροφημία τους θα εξαρτηθεί από το αν θα αποτρέψουν μια ελληνική ήττα σε αυτό το ζήτημα. Αν έχει να επιλέξει ανάμεσα στο δικό του μέλλον και αυτό της Ν.Δ. από τη μια και την είσοδο των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ από την άλλη, ο Καραμανλής θα προστατεύσει τον εαυτό του».
Στις 20 Αυγούστου 2007 ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Πέτρος Μολυβιάτης συναντήθηκε με τον επιτετραμμένο της πρεσβείας Κάντριμαν. O Αμερικανός διπλωμάτης σημειώνει οτι ο Μολυβιάτης «είναι πιο κοντά στον Καραμανλή απ’ ό,τι η υπουργός Εξωτερικών Μπακογιάννη. Ο Μολυβιάτης από την πλευρά του εξήγησε ότι «ο Καραμανλής γνωρίζει καλά το διπλωματικό κόστος από ένα βέτο στην ένταξη των Σκοπίων, αλλά ίσως να είναι αυτό που χρειάζεται για να ακολουθήσουν μια πιο ρεαλιστική γραμμή τα Σκόπια. Παραδέχθηκε πως η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει μια σαφή γραμμή για το πώς θα φτάσει στη λύση, αλλά θέλει πρώτα να ξέρει ούτως ή άλλως αν η Ουάσιγκτον θέλει να προσπαθήσει τώρα να λύσει το ζήτημα της ονομασίας». Ο Κάντριμαν σημειώνει ότι «σε αντίθεση με την Μπακογιάννη, ο Μολυβιάτης δεν είναι ανταγωνιστής αλλά έμπιστός του και γι’ αυτό πιστεύουμε ότι οι απόψεις του απηχούν αυτές του Καραμανλή».
Ο βετεράνος Ελληνας διπλωμάτης εξήγησε άλλωστε στον συνομιλητή του ότι οι Ελληνες δεν ανέχονται αυτήν τη συμπεριφορά από μια μικρή χώρα σαν τα Σκόπια.
«Καταλαβαίνουμε να μας …φέρεται έτσι μια χώρα σαν την Τουρκία, αλλά όχι και από ένα νεοδημιουργηθέν κράτος όπως τα Σκόπια» τόνισε. Πρόσθεσε όμως ότι «η απόφαση της Ουάσιγκτον να τα αναγνωρίσει ως “Δημοκρατία της Μακεδονίας” ώθησε την κυβέρνησή τους να γίνει πιο αδιάλλακτη πιστεύοντας ότι έχει τη στήριξη της ισχυρότερης χώρας στον κόσμο. Αν αυτή η πεποίθηση δεν αλλάξει στα Σκόπια, δεν θα έχουν κανένα κίνητρο να συμβιβασθούν».
——————————————————————-
Η oνομασία: Οι αιρετικές απόψεις του Πάγκαλου για το Σκοπιανό
Η πρεσβεία διαβλέποντας το αδιέξοδο και το ελληνικό βέτο πρότεινε ένα «πακέτο» μέτρων εμπιστοσύνης που θα συμπεριλάμβανε μια κοινή δήλωση Αθηνών – Σκοπίων με την οποία θα εξέφραζαν τη στήριξή τους στην ενδιάμεση συμφωνία με έμφαση στην πρόθεση των Σκοπίων να μην αμφισβητήσει τα σύνορα και να μη διεκδικήσει περιοχές έξω απ’ αυτά. Επίσης τη δέσμευση των Σκοπίων να μην επιχειρήσουν να αλλάξουν την ονομασία FYROM χωρίς τη συγκατάθεση της Ελλάδος πριν λυθεί το ζήτημα της ονομασίας. Εναλλακτικά προτεινόταν η δέσμευση αυτή να αναληφθεί από τις χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ. Προκειμένου να προχωρήσει μια τέτοια λύση η πρεσβεία πρότεινε την ανάληψη διμερών δεσμεύσεων για την εγγύηση της συμφωνίας και από τις ΗΠΑ. Σε διαφορετική περίπτωση «είναι βέβαιο ότι το τρένο θα εκτροχιασθεί» προέβλεπε το σχετικό απόρρητο τηλεγράφημα.
O ίδιος ο Καραμανλής ξεκαθάρισε τη στάση του στις 5 Ιανουαρίου 2008 όταν συνάντησε για πρώτη φορά τον Σπέκχαρντ, μόλις ανέλαβε τα καθήκοντά του. «Ο Καραμανλής τόνισε ότι εκείνος έχει κάνει αυτό που έπρεπε, τα Σκόπια όμως παραμένουν αδιάλλακτα. Μια αμοιβαία αποδεκτή πρόταση που θα συμπεριλαμβάνει το Νέα, Ανω, Βόρεια ή ό,τι άλλο Μακεδονία για χρήση στα διεθνή φόρα και μια άλλη (συνταγματική) ονομασία για εσωτερική χρήση. Πρέπει να βρεθεί πριν από τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι ή αλλιώς η Ελλάδα θα βάλει βέτο…». Καθώς το βέτο έμοιαζε όλο και πιο πιθανό, ένα απόρρητο τηλεγράφημα στις 22 Ιανουαρίου 2008 είχε τον τίτλο «Οι Ελληνες μπορεί να πεισθούν αθόρυβα να κατέβουν από το δένδρο στο οποίο ανέβηκαν, αλλά δεν μπορεί να γίνει αυτο με απειλές ή διαταγές. Και πρέπει να θυμόμαστε ότι έχουμε ακόμη στρατηγικά συμφέροντα στην Ελλάδα». Ο Σπέκχαρντ αναφέρει τη βάση της Σούδας ως «το κομβικό σημείο για την υποστήριξη επιχειρήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο» και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης για τη μεταφορά αγαθών στο Κόσοβο και τα Βαλκάνια.
Δύο εβδομάδες αργότερα, ο Αμερικανός πρέσβης Σπέκχαρντ συναντήθηκε με τον Θεόδωρο Πάγκαλο και στις 15 Φεβρουαρίου έστειλε ένα τηλεγράφημα στο οποίο έγραφε ότι «ο πρώην υπουργός Εξωτερικών ήταν γνωστός για τη “σκληρή γλώσσα” του και τη μη διπλωματική προσέγγισή του. Πιστεύει ότι η υπόθεση της ονομασίας είναι γελοία και μια καταστροφή εξαρχής. Τώρα που η Δημοκρατία της Μακεδονίας έχει δημιουργηθεί, υποστήριξε ο Πάγκαλος, οι Μακεδόνες πρέπει να μπορούν να χρησιμοποιήσουν όποια ονομασία θέλουν. Οσο για τις ελληνικές ανησυχίες για επεκτατισμό της Μακεδονίας είναι και αυτές γελοίες και προέρχονται απο τις ελληνικές αναμνήσεις από τον Εμφύλιο πόλεμο. Οσο για το αδιέξοδο που έχει σημεωθεί ο Πάγκαλος τόνισε ότι οι ΗΠΑ δεν πρέπει να ανησυχούν πως θα το χρεωθούν. Χαρακτήρισε λογική τη λύση Νίμιτς και σημείωσε ότι είχε πει στην Μπακογιάννη ότι το ΠΑΣΟΚ δεν θα εκμεταλλευθεί το ζήτημα. Το ΠΑΣΟΚ θα κάνει κριτική στους κυβερνητικούς χειρισμούς, αλλά δεν θα εκμεταλλευθεί το θέμα σε βάρος της Ελλάδος».
Επιχειρώντας να εξηγήσει γιατί το ΠΑΣΟΚ δεν κερδίζει στις δημοσκοπήσεις παρά τις συνθήκες στη χώρα, ο Πάγκαλος δήλωσε πως «το ΠΑΣΟΚ υποφέρει από φτωχή ηγεσία και κακές αποφάσεις της ηγεσίας. Ο Παπανδρέου είναι έντιμος και ευθύς, αλλά κακός στην επικοινωνία και όχι ηγέτης». Ο Σπέκχαρντ σημείωνε συμπερασματικά ότι λίγοι Ελληνες θα συμφωνούσαν με τον Πάγκαλο στο θέμα των Σκοπίων και πως, ακόμη και ο ίδιος, δεν θα εξέφραζε ποτέ τις απόψεις αυτές δημοσίως.
——————————————————————-
Σεπτέμβριος 2008: Η Μπακογιάννη ζητεί τη συνδρομή των ΗΠΑ
Ο Καραμανλής θέτει βέτο για την ένταξη των Σκοπίων τον Απρίλιο του 2008. Μετά το βέτο, στις 12 Σεπτεμβρίου 2008, εστάλη ένα τηλεγράφημα από την Αθήνα που περιέγραφε μια συνάντηση που έγινε στην πρεσβεία με την παρουσία του επιτετραμμένου της αμερικανικής αντιπροσωπείας στα Σκόπια Ναβράτι και άλλων αξιωματούχων. Από την ελληνική πλευρά παρευρέθηκαν ο διπλωματικός σύμβουλος του πρωθυπουργού Καραμανλή, Κωνσταντίνος Μπίτσιος και ο γ.γ. του υπουργείου Εξωτερικών Αριστείδης Αγαθοκλής. Ο Μπίτσιος επέμενε πως η νέα ονομασία «πρέπει να χρησιμοποιείται σε όλα τα διεθνή φόρα, αλλά η Ελλάδα δεν θα είχε αντίρρηση στην ανεπίσημη χρήση του όρου “Μακεδονικός”, για παράδειγμα από συμμετέχοντες σε κάποιο συνέδριο που θα μπορούν να λένε «οι Μακεδόνες συνάδελφοί μας» κλπ. Η Ελλάδα όμως δεν μπορεί να δεχθεί να συμπεριληφθεί αυτό σε μια επίσημη συμφωνία». Ο Μπίτσιος δήλωσε ότι η Αθήνα πιστεύει πως ο πρωθυπουργός Γκρούεφσκι δεν ενδιαφέρεται για μια συμφωνία και ο Ναβράτι του είπε ότι ακριβώς το ίδιο πιστεύουν στα Σκόπια για τον Καραμανλή. Ο Μπίτσιος όμως απαντά ότι «η Ελλάδα είναι έτοιμη για μια λύση αύριο το πρωί και πως μοιάζει με “ανόητο επίμονο μαμούνι” όταν προσπαθεί να αποτρέψει σε διάφορα φόρα την αναγνώριση των Σκοπίων με τη συνταγματική τους ονομασία».
Στις 16 Σεπτεμβρίου 2008 ο Σπέκχαρντ τηλεφώνησε στην Μπακογιάννη για να της ζητήσει να μην απορρίψει τις προτάσεις Νίμιτς. Εκείνη του δήλωσε ότι ο πρωθυπουργός Καραμανλής και η ίδια, παρά την πολιτική πίεση θέλουν μια λύση αλλά έχουν “δύο κοκκινες γραμμές”. Πρώτον ότι η Ελλάδα δεν θα δεχθεί ποτέ επίσημα να ονομάζονται Μακεδόνες οι γείτονές της και δεύτερον πως η Ελλάδα θέλει μια ισχυρή προτροπή σε οιαδήποτε απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας που θα ζητάει από τις άλλες χώρες να χρησιμοποιούν το νέο συμφωνηθέν όνομα στις διμερείς τους σχέσεις. Επίσης η Ελλάδα θέλει ένα μήνυμα από τις ΗΠΑ ότι το ίδιο θα πράξει και η δική τους κυβέρνηση». Η υπουργός Εξωτερικών ζήτησε εξάλλου τη συνδρομή της Ουάσιγκτον για να κατεβάσει τους προκλητικούς τόνους ο Γκρούεφσκι. Επέμεινε επίσης πως «η Ελλάδα ποτέ δεν θα υπογράψει μια συμφωνία στην οποία οι βόρειοι γείτονες ονομάζονται Μακεδόνες και πως δυόμισι εκατομμύρια Ελληνες δεν θα καταλάβαιναν ποτέ κάτι τέτοιο. Οπως ανέφερε ο Σπέκχαρντ, και ο Μπίτσιος είχε πει στον ίδιο ότι αν και καταλάβαινε ότι στην πραγματικότητα οι γείτονες θα ονομάζονταν ανεπίσημα “Μακεδόνες”, η Ελλάδα ποτέ δεν θα δεχθεί κάτι τέτοιο σε επίσημο κείμενο. Στη συνέχεια του τηλεφωνήματος η Μπακογιάννη ζήτησε “τη βοήθεια των ΗΠΑ” επικαλούμενη και τις πολιτικές συνθήκες. Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στην καθυστέρηση που είχε σημειωθεί στο θέμα της κατάργησης της βίζας για τους Ελληνες πολίτες, αλλά ο Σπέκχαρντ της είπε ότι δεν είχε ακόμη καμία συγκεκριμένη απάντηση απο την Ουάσιγκτον. Η Μπακογιάννη δήλωσε «ότι προσπαθεί να μην πεισθεί από τις φήμες που λένε ότι το θέμα της βίζας καθυστερεί για πολιτικούς λόγους ή για να τιμωρηθεί η Ελλάδα, αλλά συναντά δυσκολίες στο να πείσει οιονδήποτε γι’ αυτό. Σημείωσε ότι η καθυστέρηση βοηθά την αντιπολίτευση και ενισχύει αυτούς που λένε ότι η Αθήνα πρέπει να περιμένει την επόμενη αμερικανική κυβέρνηση, η οποία ενδεχομένως να κατανοεί καλύτερα τις ελληνικές θέσεις.
Σε νεότερη συνομιλία του Σπέκχαρντ με την Μπακογιάννη στις 9 Οκτωβρίου, η πρώην υπουργός Εξωτερικών χαρακτήρισε θετικές τις προτάσεις Νίμιτς και αποκάλυψε ότι πέρασε μια «δύσκολη μέρα» με τον αρχηγό της αντιπολίτευσης Γιώργο Παπανδρέου για να τον πείσει γι’ αυτό. Συγκεκριμένα δήλωσε οτι «η νέα ονομασία που προτείνει ο Νίμιτς είναι Ο.Κ. για εμάς, αλλά όχι το erga omnes, η χρήση δηλαδή της ονομασίας για κάθε σκοπό διμερώς και διεθνώς». Χαρακτήρισε «σοβαρό και υπεύθυνο τον τρόπο που συζήτησε το θέμα ο Παπανδρέου», ο οποίος όμως θέλει γραπτές εγγυήσεις για την πρόθεση των Σκοπίων να χρησιμοποιούν διμερώς τη νέα ονομασία.
Ο Σπέκχαρντ κατέληγε με την πρόβλεψη πως «αναμένουμε ότι η Μπακογιάννη που είναι ισχυρός υποστηρικτής των ελληνοαμερικανικών σχέσεων θα κάνει πίσω και δεν θα βρίσκεται κοντά μας για να προστατεύσει τον εαυτό της πολιτικά. Μπορεί ακόμη και να μας επιτεθεί για να διατηρήσει την ικανότητά της να ελίσσεται μέσα στο ελληνικό πολιτικό σύστημα. Υπ’ αυτή την έννοια η ελληνική ευελιξία και δημιουργικότητα στο θέμα της ονομασίας κινδυνεύει. Είναι σημαντικό να υπάρξει ένα μήνυμα από την Ουάσιγκτον για το αν και πότε θα καταργηθεί η βίζα ώστε να μην εκτροχιασθούν οι διαπραγματεύσεις για το θέμα αυτό».
——————————————————————-
Νοέμβριος 2009: Νέα κυβέρνηση, νέα τακτική
Το επόμενο τηλεγράφημα για το θέμα των Σκοπίων στέλνεται στις 25 Νοεμβρίου του 2009, έπειτα απο μια συνάντηση του Σπέκχαρντ με τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Δημήτρη Δρούτσα. Ο Ελληνας αξιωματούχος εξέφρασε τον θυμό του επειδή ο μεσολαβητής Νίμιτς είχε συγκαλέσει μια συνάντηση των διαπραγματευτών των δύο χωρών.
Ο Δρούτσας είχε ζητήσει από τον διαπραγματευτή Βασιλάκη να δώσει το μήνυμα και από τον πρωθυπουργό Παπανδρέου ότι η Ελλάδα «δεσμεύεται μια αμοιβαία αποδεκτή βιώσιμη λύση». Ο Νίμιτς όμως πίεζε για περισσότερες λεπτομέρειες και απαντήσεις, ο Βασιλάκης του εξέθεσε τις πάγιες απόψεις της Ελλάδος και ο Νίμιτς έδωσε την εντύπωση στους Σκοπιανούς ότι δεν υπάρχει καμία πρόοδος. Ο Δρούτσας ήταν «εμφανώς θυμωμένος με το πώς πήγαν αυτές οι πρώτες διαπραγματεύσεις».
Στις 4 Δεκεμβρίου ένα τηλεγράφημα περιγράφει τη συνάντηση του πρωθυπουργού Παπανδρέου με τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζιμ Στάινμπεργκ. Ο Παπανδρέου δηλώνει ότι θέλει «να δημιουργήσει μια νεα ατμόσφαια εμπιστοσύνης με τον “Μακεδόνα” ομόλογό του μέσω διμερών επαφών αλλά και επικοινωνιών σε διάφορα επίπεδα. Οπως είπε είναι έτοιμος να επιδείξει ευελιξία, εντός ορίων… Ο πρωθυπουργός πίστευε ότι η τακτική των επαφών δημιούργησε αρχικώς κάποια δυναμική, αλλά νιώθει ότι ο Γκρούεφσκι έχει σκληρύνει τη στάση του τις τελευταίες μέρες.
Ο Παπανδρέου τόνισε ότι το “Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας” είναι μια αποδεκτή ονομασία και εξήγησε στον Γκρούεφσκι ότι η ιδέα του erga omnes, της χρήσης για κάθε σκοπό δηλαδή, οφειλόταν στο γεγονός ότι η Ελλάδα δεν θέλει ένα δεύτερο γύρο προσπαθειών των Σκοπίων να ανγνωρισθούν διεθνώς με τη συνταγματική τους ονομασία. Πρότεινε στον Γκρούεφσκι να αφήσουμε στην άκρη τα θέματα της εθνικής ταυτότητος και γλώσσας και να μην εγείρουμε θέματα γύρω απ’ αυτά.
Αρχικά υπήρξε μια δυναμική αλλά στη δεύτερη συνάντηση ο Γκρούεφσκι ήθελε άλλη ονομασία και επέμενε πως το όνομα και η εθνότητα πρέπει να αναφέρεται σαφώς ως “Μακεδονικά”. Επιπροσθέτως ο Γκρουέφσκι την επόμενη μέρα των συναντήσεων στις Πρέσπες έκανε δηλώσεις για το τι υποτίθεται ότι είπε ο Παπανδρέου σε αυτές. Αυτό έχει φέρει την Ελλάδα σε πολύ δύσκολη θέση».
Στις 29 Ιανουαρίου 2010 ένα νέο τηλεγράφημα αναφέρεται στην επίσκεψη του Δρούτσα στην Ουάσιγκτον επισημαίνοντας ότι ειναι πιθανό σύντομα να γίνει υπουργός Εξωτερικών από αναπληρωτής.
Η πρεσβεία αναφέρει ότι οι δυσκολίες στην οικονομία είναι τεράστιες και οι χειρισμοί του Παπανδρέου για την αντιμετώπισή τους θα περιορίσει πολύ τους χειρισμούς του σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Το τηλεγράφημα αναφέρει ότι ο Παπανδρέου «σύμφωνα με πληροφορίες αναφέρθηκε στο erga omnes στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. στις 26 Ιανουαρίου, διευκρινίζοντας ότι αναφέρεται στη χρήση της σύνθετης ονομασίας και εντός της Μακεδονίας.
Ανάλογες θέσεις έχουμε ακούσει απο τον Δρούτσα. Ο Παπανδρέου κατ’ ιδίαν έχει αναφερθεί στο erga omnes μόνο για διεθνή χρήση της ονομασίας και πρέπει να εκμεταλλευθούμε αυτές τις συναντήσεις στην Ουάσιγκτον για να επιβεβαιώσουμε ότι αυτή η ευελιξία υπάρχει ακόμη».
Πηγή:http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_politics_100060_20/03/2011_436439
http://kalyteresmeres.wordpress.com/2012/05/19/wikileaks-%CF%83%CE%BA%CE%BF%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CF%8C-%CF%84%CE%BF-%CE%B2%CE%AD%CF%84%CE%BF-%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%BB%CE%AE-%CF%80%CE%AC%CE%B3%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%BF/#
http://kalyteresmeres.wordpress.com/2012/05/19/wikileaks-%CF%83%CE%BA%CE%BF%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CF%8C-%CF%84%CE%BF-%CE%B2%CE%AD%CF%84%CE%BF-%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%BB%CE%AE-%CF%80%CE%AC%CE%B3%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%BF/#
