Τον αριθμό 4093/2012 πήρε το πολυνομοσχέδιο-εφιάλτης, που ψηφίστηκε με συνοπτικές διαδικασίες μερικών ωρών στον περιβόητο ναό της Δημοκρατίας, την αποφράδα Τετάρτη 7 Νοέμβρη του 2012. Οι ανατροπές που επιφέρει αυτός ο νόμος στα ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζόμενων είναι τεράστιες.
Οι δημόσιοι υπάλληλοι που έβγαιναν στη σύνταξη μέχρι τις 31 Δεκέμβρη του 2010 έπαιρναν πλήρη σύνταξη εάν εργάζονταν 35 χρόνια. Για κάθε χρόνο απασχόλησης ο δημόσιος υπάλληλος δικαιούνταν το 1/35 της σύνταξης, όπως έβγαινε από ένα μαθηματικό τύπο, στον οποίο, εκτός από τα χρόνια ασφάλισης, υπάρχει το λεγόμενο ποσοστό αναπλήρωσης και οι συντάξιμες αποδοχές. Με τον αντιασφαλιστικό νόμο 3865/2010, που ξεθεμελίωσε την Κοινωνική Ασφάλιση, τα 35α άρχισαν να καταργούνται βαθμιαία από το 2011. Συγκεκριμένα, το 2011 τα υποχρεωτικά χρόνια ασφάλισης έγιναν 36 και με αυξήσεις ένα χρόνο ετησίως θα φτάναμε το 2015 στα 40 χρόνια υποχρεωτικής ασφάλισης για να πάρει κάποιος δημόσιος υπάλληλος πλήρη σύνταξη. Ετσι, οι συντάξεις που βγήκαν το 2011 υπολογίστηκαν με 36α, το 2012 με 37α και το 2013 θα υπολογίζονταν με 38α.
Πλέον, όμως, οι ντόπιοι και ξένοι τροϊκανοί εισήγαγαν τα 40ά για τους εργαζόμενους του δημοσίου που θα θεμελιώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης από την 1η Γενάρη του 2013.
Η υποπαράγραφος Β.2β του νόμου 4093/2012 αναφέρει: «Η σύνταξη όσων θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1.1.2013 και μετά καταβάλλεται ολόκληρη με τη συμπλήρωση 40 ετών πλήρους πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας και του 62ου έτους της ηλικίας τους».
Με τη φόρα που έχουν πάρει, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει, ότι δε θα επανέλθουν το επόμενο διάστημα με νέα αντιασφαλιστική ρύθμιση και δε θα επεκτείνουν τη διάταξη των τεσσαρακοστών και στους δημόσιους υπάλληλους που είχαν ήδη θεμελιώσει δικαίωμα σύνταξης μέχρι 31 Δεκέμβρη του 2010. Για παράδειγμα, οι γυναίκες δημόσιοι υπάλληλοι που μέχρι το τέλος του 2010 είχαν συνολικά 25 χρόνια ασφάλισης θεμελίωσαν δικαίωμα σύνταξης και μόλις κλείσουν τα 60 χρόνια μπο- ρούν να βγουν στην σύνταξη. Αν μια ασφαλισμένη το 2010 ήταν 55 χρόνων, όταν κλείσει τα 60 θα έχει συνολικό χρόνο ασφάλισης 30 χρόνια. Οσο ίσχυαν τα 35α, αυτή η δημόσια υπάλληλος θα έπαιρνε σύνταξη βάσει των 30/35. Τώρα, όμως, θα πάρει βάσει των 30/40.
Αυτός δεν είναι ο μοναδικός συντελεστής στο μαθηματικό τύπο, με τον οποίο συντελείται δραστική μείωση στην σύνταξη. Οπως προαναφέραμε, υπάρχει και το ποσοστό αναπλήρωσης και οι συντάξιμες αποδοχές, που με τη μεγάλη μείωσή τους συντελείται παραπέρα δραστική μείωση των συντάξεων. Σ’ αυτές τις μειώσεις έχουμε αναφερθεί παλαιότερα και για να μην κουράζουμε με άλλα νούμερα και υπολογισμούς περιοριζόμαστε σ’ αυτή την αναφορά. Θυμίζουμε μόνο, ότι οι μειώσεις αυτές συντελέστηκαν με τους αντιασφαλιστικούς νόμους 3029/2002, 3863 και 3865 του 2010.
Η καθιέρωση των 40 ετών δεν αφορά μόνο τους δημόσιους υπάλληλους, αλλά τους ασφαλισμένους όλων των Ταμείων. Οπως είναι γνωστό, με βάση διατάξεις των αντιασφαλιστικών νόμων 3863 και 3865, ένας εργαζόμενος μπορεί να εξαγοράσει πανεπιστημιακές σπουδές, στρατιωτική θητεία κτλ. μέχρι 7 χρόνια το 2014 και μέχρι 6 χρόνια το 2013. Θα πρέπει, λοιπόν, το 2013 να έχει υποχρεωτικά 34 χρόνια υπηρεσίας για να μπορέσει να κάνει εξαγορά. Διευκρινίζουμε ότι η διάταξη για εξαγορά των χρόνων σπουδών δεν αφορά την πλειοψηφία των ασφαλισμένων και μπήκε για να χρυσώσει το χάπι των δύο αντιασφαλιστικών νόμων του 2010.
Το κακό από την καθιέρωση της 40ετίας στον ιδιωτικό τομέα (μισθωτοί-εργάτες και διάφορα μικροαστικά εκμεταλλευόμενα στρώματα) γίνεται ακόμη μεγαλύτερο με την παράταση του ασφαλιστικού βίου από την πρόωρη εφαρμογή της 40ετίας. Γιατί υπάρχει μαζική ανεργία και έτσι θα αδυνατούν να καλύψουν τις ασφαλιστικές τους εισφορές και να εξαγοράσουν μέχρι εφτά χρόνια. Αν προσθέσουμε και τη γενική αύξηση όλων των ορίων ηλικίας κατά δύο χρόνια, δηλαδή από τα 60 στα 62, τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο επώδυνα για όλους τους ασφαλισμένους του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, που σκόπευαν να εφαρμόσουν την ήδη εξοντωτική διάταξη των 40 χρόνων ασφάλισης και των 60 χρόνων ορίου ηλικίας.
Η αύξηση του ορίου ηλικίας κατά δύο χρόνια είναι γενικευμένη και αφορά όλους τους ασφαλισμένους, τόσο του δημοσίου όσο και του ιδιωτικού τομέα και όχι μόνον αυτούς που θεμελίωναν δικαίωμα σύνταξης είτε με 15 χρόνια και 65 όριο ηλικίας είτε με 40 χρόνια ασφάλισης και 60 χρόνων όριο ηλικίας.
Αναφέρουμε μερικά παραδείγματα:
Εργαζόμενοι και εργαζόμενες στην καθαριότητα των ΟΤΑ Α’ Βαθμού, που ήταν μόνιμοι υπάλληλοι, είχαν ενταχθεί στα ΒΑΕ με βάση το νόμο 3660/2008 και έβγαιναν αρχικά στη σύνταξη στα 53 και 58 χρόνια (γυναίκες και άνδρες, αντίστοιχα) μετά από 15 χρόνια ασφάλισης. Στη συνέχεια, με το νόμο 3865/2010 αυξήθηκε το όριο ηλικίας των γυναικών από τα 53 στα 54 χρόνια το 2011, στα 56 το 2012 και στα 58 το 2013. Ερχεται τώρα η τρικομματική κυβέρνηση και αυξάνει πάλι το όριο ηλικίας ανδρών και γυναικών στα 60 χρόνια από 1.1.2013!
Εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα που είναι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ –ΕΤΑΜ και είχαν ενταχθεί στα ΒΑΕ. Μέχρι την ψήφιση του αντιασφαλιστικού νόμου 3863 οι εργαζόμενοι αυτοί θεμελίωναν δικαίωμα σύνταξης εάν είχαν 10.500 ένσημα (από τα οποία τα 7.500 στα ΒΑΕ) και συμπλήρωναν τα 55 χρόνια. Με τον αντιασφαλιστικό νόμο 3863 το όριο ηλικίας αυξανόταν από 1/1/2011 κατά 9 μήνες το χρόνο μέχρι να γίνει 60. Τώρα η τρικομματική κυβέρνηση το ανέβασε κατευθείαν στα 62 από 1/1/2013, ενώ με τον προηγούμενο αντιασφαλιστικό νόμο την 1/1/2013 θα ήταν 57 χρόνια και 3 μήνες. Μάνι-μάνι αυξάνουν το όριο ηλικίας κατά μια πενταετία.
Γυναίκες με ανήλικα παιδιά. Οπως είναι γνωστό, με τον αντιασφαλιστικό νόμο 3863 πετάχτηκαν στα ύψη τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης μέσα σε τρία χρόνια και από τα 55 πήγαν στα 65 από 1/1/2013. Αυτή τη εκτόξευση του ορίου ηλικίας των γυναικών με ανήλικα παιδιά, όμως, δεν ικανοποίησε την τρικομματική κυβέρνηση που έσπευσε να πάρει κι άλλο αίμα εργατικό. Με βάση τις παραγράφους 1Α.4.1 και ΙΑ.4.2 του νόμου 4093/2012, το όριο ηλικίας των γυναικών πάει στα 67.
Δηλαδή, μέσα σε τρία χρόνια (2011-2013) το όριο ηλικίας αυξάνεται κατά 12 χρόνια (από 55 σε 67)!
Με την παράγραφο 1Α.1 καταργούνται διατάξεις που αφορούν «ειδικές επιδοτήσεις ανεργίας και ειδικές εισοδηματικές ενισχύσεις ανεργίας» που επιδοτούνταν από τον ΟΑΕΔ, με χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αυτά τα προγράμματα επιβλήθηκαν στις αστικές κυβερνήσεις από τους καπιταλιστές, προκειμένου να διευκολυνθούν να κλείσουν τις επιχειρήσεις τους χωρίς να επιβαρυνθούν οι ίδιοι, είτε για να προχωρήσουν ιδιωτικοποιήσεις. Με τις καταργήσεις αυτών των διατάξεων θα προκληθούν μεγάλες επιπτώσεις στους εργαζόμενους που είχαν ενταχθεί στα προγράμματα αυτά.
Μία από τις επιπτώσεις είναι ότι χιλιάδες απ’ αυτούς θ’ αναγκαστούν να πάρουν την κατώτατη σύνταξη του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Γι’ αυτό το θέμα, όμως, θα επανέλθουμε, όπως και για άλλα θέματα του εφιαλτικού νόμου 4093.
Με τη φόρα που έχουν πάρει, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει, ότι δε θα επανέλθουν το επόμενο διάστημα με νέα αντιασφαλιστική ρύθμιση και δε θα επεκτείνουν τη διάταξη των τεσσαρακοστών και στους δημόσιους υπάλληλους που είχαν ήδη θεμελιώσει δικαίωμα σύνταξης μέχρι 31 Δεκέμβρη του 2010. Για παράδειγμα, οι γυναίκες δημόσιοι υπάλληλοι που μέχρι το τέλος του 2010 είχαν συνολικά 25 χρόνια ασφάλισης θεμελίωσαν δικαίωμα σύνταξης και μόλις κλείσουν τα 60 χρόνια μπο- ρούν να βγουν στην σύνταξη. Αν μια ασφαλισμένη το 2010 ήταν 55 χρόνων, όταν κλείσει τα 60 θα έχει συνολικό χρόνο ασφάλισης 30 χρόνια. Οσο ίσχυαν τα 35α, αυτή η δημόσια υπάλληλος θα έπαιρνε σύνταξη βάσει των 30/35. Τώρα, όμως, θα πάρει βάσει των 30/40.
Αυτός δεν είναι ο μοναδικός συντελεστής στο μαθηματικό τύπο, με τον οποίο συντελείται δραστική μείωση στην σύνταξη. Οπως προαναφέραμε, υπάρχει και το ποσοστό αναπλήρωσης και οι συντάξιμες αποδοχές, που με τη μεγάλη μείωσή τους συντελείται παραπέρα δραστική μείωση των συντάξεων. Σ’ αυτές τις μειώσεις έχουμε αναφερθεί παλαιότερα και για να μην κουράζουμε με άλλα νούμερα και υπολογισμούς περιοριζόμαστε σ’ αυτή την αναφορά. Θυμίζουμε μόνο, ότι οι μειώσεις αυτές συντελέστηκαν με τους αντιασφαλιστικούς νόμους 3029/2002, 3863 και 3865 του 2010.
Η καθιέρωση των 40 ετών δεν αφορά μόνο τους δημόσιους υπάλληλους, αλλά τους ασφαλισμένους όλων των Ταμείων. Οπως είναι γνωστό, με βάση διατάξεις των αντιασφαλιστικών νόμων 3863 και 3865, ένας εργαζόμενος μπορεί να εξαγοράσει πανεπιστημιακές σπουδές, στρατιωτική θητεία κτλ. μέχρι 7 χρόνια το 2014 και μέχρι 6 χρόνια το 2013. Θα πρέπει, λοιπόν, το 2013 να έχει υποχρεωτικά 34 χρόνια υπηρεσίας για να μπορέσει να κάνει εξαγορά. Διευκρινίζουμε ότι η διάταξη για εξαγορά των χρόνων σπουδών δεν αφορά την πλειοψηφία των ασφαλισμένων και μπήκε για να χρυσώσει το χάπι των δύο αντιασφαλιστικών νόμων του 2010.
Το κακό από την καθιέρωση της 40ετίας στον ιδιωτικό τομέα (μισθωτοί-εργάτες και διάφορα μικροαστικά εκμεταλλευόμενα στρώματα) γίνεται ακόμη μεγαλύτερο με την παράταση του ασφαλιστικού βίου από την πρόωρη εφαρμογή της 40ετίας. Γιατί υπάρχει μαζική ανεργία και έτσι θα αδυνατούν να καλύψουν τις ασφαλιστικές τους εισφορές και να εξαγοράσουν μέχρι εφτά χρόνια. Αν προσθέσουμε και τη γενική αύξηση όλων των ορίων ηλικίας κατά δύο χρόνια, δηλαδή από τα 60 στα 62, τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο επώδυνα για όλους τους ασφαλισμένους του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, που σκόπευαν να εφαρμόσουν την ήδη εξοντωτική διάταξη των 40 χρόνων ασφάλισης και των 60 χρόνων ορίου ηλικίας.
Η αύξηση του ορίου ηλικίας κατά δύο χρόνια είναι γενικευμένη και αφορά όλους τους ασφαλισμένους, τόσο του δημοσίου όσο και του ιδιωτικού τομέα και όχι μόνον αυτούς που θεμελίωναν δικαίωμα σύνταξης είτε με 15 χρόνια και 65 όριο ηλικίας είτε με 40 χρόνια ασφάλισης και 60 χρόνων όριο ηλικίας.
Αναφέρουμε μερικά παραδείγματα:
Εργαζόμενοι και εργαζόμενες στην καθαριότητα των ΟΤΑ Α’ Βαθμού, που ήταν μόνιμοι υπάλληλοι, είχαν ενταχθεί στα ΒΑΕ με βάση το νόμο 3660/2008 και έβγαιναν αρχικά στη σύνταξη στα 53 και 58 χρόνια (γυναίκες και άνδρες, αντίστοιχα) μετά από 15 χρόνια ασφάλισης. Στη συνέχεια, με το νόμο 3865/2010 αυξήθηκε το όριο ηλικίας των γυναικών από τα 53 στα 54 χρόνια το 2011, στα 56 το 2012 και στα 58 το 2013. Ερχεται τώρα η τρικομματική κυβέρνηση και αυξάνει πάλι το όριο ηλικίας ανδρών και γυναικών στα 60 χρόνια από 1.1.2013!
Εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα που είναι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ –ΕΤΑΜ και είχαν ενταχθεί στα ΒΑΕ. Μέχρι την ψήφιση του αντιασφαλιστικού νόμου 3863 οι εργαζόμενοι αυτοί θεμελίωναν δικαίωμα σύνταξης εάν είχαν 10.500 ένσημα (από τα οποία τα 7.500 στα ΒΑΕ) και συμπλήρωναν τα 55 χρόνια. Με τον αντιασφαλιστικό νόμο 3863 το όριο ηλικίας αυξανόταν από 1/1/2011 κατά 9 μήνες το χρόνο μέχρι να γίνει 60. Τώρα η τρικομματική κυβέρνηση το ανέβασε κατευθείαν στα 62 από 1/1/2013, ενώ με τον προηγούμενο αντιασφαλιστικό νόμο την 1/1/2013 θα ήταν 57 χρόνια και 3 μήνες. Μάνι-μάνι αυξάνουν το όριο ηλικίας κατά μια πενταετία.
Γυναίκες με ανήλικα παιδιά. Οπως είναι γνωστό, με τον αντιασφαλιστικό νόμο 3863 πετάχτηκαν στα ύψη τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης μέσα σε τρία χρόνια και από τα 55 πήγαν στα 65 από 1/1/2013. Αυτή τη εκτόξευση του ορίου ηλικίας των γυναικών με ανήλικα παιδιά, όμως, δεν ικανοποίησε την τρικομματική κυβέρνηση που έσπευσε να πάρει κι άλλο αίμα εργατικό. Με βάση τις παραγράφους 1Α.4.1 και ΙΑ.4.2 του νόμου 4093/2012, το όριο ηλικίας των γυναικών πάει στα 67.
Δηλαδή, μέσα σε τρία χρόνια (2011-2013) το όριο ηλικίας αυξάνεται κατά 12 χρόνια (από 55 σε 67)!
Με την παράγραφο 1Α.1 καταργούνται διατάξεις που αφορούν «ειδικές επιδοτήσεις ανεργίας και ειδικές εισοδηματικές ενισχύσεις ανεργίας» που επιδοτούνταν από τον ΟΑΕΔ, με χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αυτά τα προγράμματα επιβλήθηκαν στις αστικές κυβερνήσεις από τους καπιταλιστές, προκειμένου να διευκολυνθούν να κλείσουν τις επιχειρήσεις τους χωρίς να επιβαρυνθούν οι ίδιοι, είτε για να προχωρήσουν ιδιωτικοποιήσεις. Με τις καταργήσεις αυτών των διατάξεων θα προκληθούν μεγάλες επιπτώσεις στους εργαζόμενους που είχαν ενταχθεί στα προγράμματα αυτά.
Μία από τις επιπτώσεις είναι ότι χιλιάδες απ’ αυτούς θ’ αναγκαστούν να πάρουν την κατώτατη σύνταξη του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Γι’ αυτό το θέμα, όμως, θα επανέλθουμε, όπως και για άλλα θέματα του εφιαλτικού νόμου 4093.
