Το πρώτο, μεγάλο βήμα για την εφαρμογή του σχεδίου των ξένων δανειστών, για είσοδο ισχυρών ξένων παικτών στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, μέσω της ιδιωτικοποίησης της Eurobank, στις αρχές του επόμενου χρόνου επετεύχθη. Μάλιστα, έντονες φήμες φέρουν τον καναδικό όμιλο Fairfax Financial να είναι έτοιμος για την εξαγορά του τραπεζικού ομίλου, που έχει συνδέσει την ιστορία του με την οικογένεια Λάτση.Ακόμη και η Λαγκάρντ παρενέβη προσωπικά, προειδοποιώντας: αν δεν πάρει η Eurobank το Ταμιευτήριο για να σωθεί, θα μπλοκάρουμε τη δόση!
Για δεύτερη φορά μέσα σε λίγους μήνες (νωπές είναι οι μνήμες από την παρέμβαση για τη ματαίωση της συγχώνευσης Εθνικής-Eurobank), η τρόικα παρεμβαίνει δυναμικά προς την κυβέρνηση, με άγριες παρασκηνιακές πιέσεις, που κινούνται στα όρια του ανοικτού εκβιασμού, προκειμένου να καθοδηγήσει τις εξελίξεις στην αναδιάταξη του τραπεζικού συστήματος. Κοινός παρονομαστής και των δύο παρεμβάσεων της τρόικας στα τραπεζικά πράγματα είναι ο έλεγχος των εξελίξεων σχετικά με την Eurobank, την τέταρτη συστημική τράπεζα της χώρας και μοναδική που έχει ήδη κρατικοποιηθεί, περνώντας στον έλεγχο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Τραπεζικές και κυβερνητικές πηγές λένε ότι όλα δείχνουν πως η τρόικα έχει ξεκάθαρο σχέδιο όχι μόνο να διατηρηθεί αυτόνομη η Eurobank ως τέταρτος πυλώνας του τραπεζικού συστήματος, δίπλα στην Εθνική, την Alpha και την Τρ. Πειραιώς, αλλά και να παραδοθεί το συντομότερο, μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2014, σε ισχυρό ξένο παίκτη του διεθνούς χρηματοπιστωτικού στερεώματος.
Οι ίδιες πηγές κάνουν λόγο για προχωρημένες επαφές της τρόικας με τον όμιλο Fairfax Financial, του Ινδοκαναδού δισεκατομμυριού επενδυτή Πρεμ Γουάτσα, ο οποίος από πολλούς συγκρίνεται με τον Αμερικανό Γουόρεν Μπάφετ, επειδή ξέρει να ανακαλύπτει κρυφές αξίες και επενδυτικές ευκαιρίες. Η Fairfax ήδη δίνει δυναμικό επενδυτικό «παρών» στην Ελλάδα, καθώς ενδιαφέρθηκε για συμμετοχή στην αύξηση κεφαλαίου της Εθνικής, πριν χαλάσει ο «γάμος» με την Eurobank, αλλά οι όροι που είχε προτείνει δεν έγιναν δεκτοί. Εξάλλου, η Fairfax ήδη διατηρεί συνεργασία με την Eurobank, έχοντας επενδύσει σημαντικό ποσό στη θυγατρική εταιρεία ακινήτων Eurobank Properties, μέσω της οποίας η Fairfax θέλει να πάρει θέση στις μεγαλύτερες δουλειές του ελληνικού real estate, μεταξύ των οποίων και η αποκρατικοποίηση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού.
Πολλοί κορυφαίοι πολιτικοί και τραπεζικοί παράγοντες θεωρούν «κλεισμένη δουλειά» την πώληση της Eurobank στην Fairfax, δεδομένου ότι οι Καναδοί όχι μόνο διαθέτουν κεφαλαιακή δύναμη πυρός, επαρκή για να εξαγοράσουν μια από τις μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες, αλλά έχουν το προφίλ επενδυτικού φορέα που αναλαμβάνει μεγάλους κινδύνους, για να εξασφαλίσει εξίσου υψηλές αποδόσεις, κάτι που, στην παρούσα φάση τουλάχιστον, δεν είναι διατεθειμένες να κάνουν μεγάλες ξένες τράπεζες στην «καμένη γη» της ελληνικής οικονομίας.
Πηγές που... δεν μασούν τα λόγια τους, μάλιστα, ότι, στην πραγματικότητα, όλες οι παρεμβάσεις που έκανε η τρόικα, από την εποχή της ματαίωσης της συγχώνευσης Εθνικής-Eurobank και μετά, φαίνεται να εξυπηρετούν άριστα το σχέδιο διατήρησης της Eurobank ως αυτόνομης τραπεζικής οντότητας, που θα ενισχυθεί και με την προσθήκη του Τ.Τ. στον όμιλό της, ώστε το ενιαίο τραπεζικό σχήμα να πληροί τις προδιαγραφές που έχει θέσει η Fairfax, προκειμένου να προχωρήσει σε μια μεγάλη επένδυση στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Το παρασκήνιο των εκβιασμών
Σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, τις τελευταίες ημέρες, όταν κορυφώθηκε παράλληλα η διαπραγμάτευση για την επόμενη δόση-μαμούθ του ελληνικού δανείου με τις εξελίξεις στη διαδικασία πώλησης του νέου Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, η τρόικα εξαπέλυσε σκληρή επίθεση εκβιασμών στην κυβέρνηση, προκειμένου να διασφαλίσει ότι το Τ.Τ. θα περάσει στην Eurobank, ενώ φρόντισε να «δέσει», ακόμη και με την επιβολή μνημονιακών δεσμεύσεων, τα χέρια της κυβέρνησης, προκειμένου να εξελιχθούν τα πράγματα όπως έχουν σχεδιάσει οι διεθνείς πιστωτές μας:
Ακόμη και η Κριστίν Λαγκάρντ παρενέβη προσωπικά, στο περιθώριο των συζητήσεων του Eurogroup για την εκταμίευση της δόσης, για να εξασφαλίσει δέσμευση του Γ. Στουρνάρα ότι το Τ.Τ. θα δοθεί στην Eurobank. Η επικεφαλής του ΔΝΤ προειδοποίησε ότι, αν η διαδικασία του... κατ’ όνομα διαγωνισμού, δεν έχει καταλήξει ως τις αρχές της επόμενης εβδομάδας στο «γάμο» της Eurobank με το Τ.Τ., το Ταμείο δεν θα δεχθεί ότι υλοποιούνται τα προαπαιτούμενα για τη δόση και η εκταμίευση θα μπλοκαριστεί, παρότι δόθηκε η αρχική έγκριση του Eurogroup.
Εκ των προτέρων, άλλωστε, η τρόικα είχε εξασφαλίσει τη δέσμευση της κυβέρνησης για άμεση πώληση του Τ.Τ. και της Proton Bank και εφαρμογή ενός συνολικού σχεδίου για ένα τραπεζικό σύστημα τεσσάρων πυλών, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά η τρόικα, στην ανακοίνωση που εξέδωσε το πρωί της Δευτέρας, συνοψίζοντας τα αποτελέσματα του τελευταίου ελέγχου στην Αθήνα. Ουσιαστικά, όπως εξηγούν τραπεζικά στελέχη, αυτή η αναφορά-μνημονιακή δέσμευση κρύβει πίσω της τη δέσμευση της κυβέρνησης να διατηρηθεί η Eurobank αυτόνομη, ως τέταρτος πυλώνας του τραπεζικού συστήματος, κάτι που, όπως όλοι γνωρίζουν στην τραπεζική αγορά, μπορεί να γίνει μόνο εάν η Eurobank ενισχυθεί με την προσθήκη του Τ.Τ., που διαθέτει υγιές ενεργητικό άνω των 10 δισ. ευρώ, μεγάλα ποσά καταθέσεων και πλήρη κάλυψη του χρηματοδοτικού του ανοίγματος, με 4 δισ. ευρώ που χορήγησε το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Χωρίς το Τ.Τ. είναι κοινό μυστικό ότι η Eurobank θα έχει στο άμεσο μέλλον πρόσθετες ανάγκες κεφαλαιακής ενίσχυσης, κάτι που θα ενεργοποιούσε σενάρια ακόμη και για διάσπασή της σε «καλή» και «κακή» τράπεζα, με την «καλή» τράπεζα να περνά στον έλεγχο μιας από τις συστημικές τράπεζες της χώρας, πιθανότατα της Εθνικής (αυτό είναι και το σενάριο που θα ήθελαν να δουν να υλοποιείται οι Έλληνες τραπεζίτες).
Επιπλέον, η τρόικα πέρασε στο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, ως ένα από τα προαπαιτούμενα για την εκταμίευση της δόσης, διάταξη που προνοεί για την αλλαγή σκοπού του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, ώστε πλέον να προβλέπεται ότι βασικός σκοπός του Ταμείου θα είναι να εφαρμόσει τις μνημονιακές συμφωνίες κυβέρνησης και τρόικας για το τραπεζικό σύστημα. Αυτό σημαίνει ότι η μεταβίβαση του Ταμιευτηρίου στην Eurobank μετατράπηκε εμμέσως σε μνημονιακή υποχρέωση του Τ.Χ.Σ., αφού το αναθεωρημένο μνημόνιο μιλάει καθαρά για τραπεζικό σύστημα με τέσσερις πυλώνες και η διατήρηση του τέταρτου πυλώνα, δηλαδή της Eurobank, περνά μέσα από το «γάμο» της τράπεζας με το Τ.Τ.! Μάλιστα, για να θωρακισθεί η διοίκηση του Τ.Χ.Σ. από ενδεχόμενες νομικές ενέργειες των τραπεζών που μετείχαν στο διαγωνισμό για το Ταμιευτήριο, στο πολυνομοσχέδιο περιλήφθηκε διάταξη που απαλλάσσει προκαταβολικά τα μέλη της διοίκησης του Ταμείου από αστικές και ποινικές ευθύνες.
Επειδή ακόμη και αυτές οι κινήσεις δεν απέτρεψαν την Εθνική, την Alpha και την Τρ. Πειραιώς από την υποβολή προσφορών και μάλιστα με ανταλλάγματα σε μετρητά, για το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, ένα άλλο μέλος της τρόικας, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, άλλαξε στο «παρά πέντε» της υποβολής των προσφορών τους όρους για την αξιολόγησή τους! Με έγγραφό της, η ΕΚΤ ενημέρωσε τη διοίκηση του Τ.Χ.Σ. ότι δεν επιτρέπεται να λάβει υπόψη, για την αξιολόγηση των προσφορών, τυχόν τιμήματα που θα προσφερθούν μετρητοίς, από τράπεζες που έχουν ανοίγματα στο χρηματοδοτικό μηχανισμό (ELA) της Τράπεζας της Ελλάδος. Επειδή όλες οι συστημικές τράπεζες εξακολουθούν να έχουν ανοίγματα στο ELA αυτή η παρέμβαση ερμηνεύθηκε ως κίνηση που αποσκοπούσε στον εκ των προτέρων αποκλεισμό από το διαγωνισμό της Εθνικής, της Alpha και της Τρ. Πειραιώς, ώστε να αξιολογηθεί μόνο η προσφορά της Eurobank, η οποία πρόσφερε αντάλλαγμα μόνο σε μετοχές. Αυτή η αιφνίδια αλλαγή των όρων αξιολόγησης των προσφορών, για την οποία οι ενδιαφερόμενες τράπεζες ενημερώθηκαν την τελευταία στιγμή, προκάλεσε οργισμένες αντιδράσεις από πλευράς τους και απειλές για νομικές ενέργειες, ενώ η διευθύνουσα σύμβουλος του Τ.Χ.Σ. πρότεινε να ακυρωθεί ο διαγωνισμός και απείλησε να παραιτηθεί, όταν αυτή η πρότασή της δεν έγινε δεκτή από τα άλλα μέλη της διοίκησης.
Την Παρασκευή έγινε γνωστό ότι η διοίκηση του ΤΧΣ θα αποφάσιζε χθες, Σάββατο, για το αποτέλεσμα του «διαγωνισμού», που μετατράπηκε σε παρωδία, μετά τις παρεμβάσεις της τρόικας. Βέβαιο εθεωρείτο ότι το ΤΧΣ δεν θα μπορούσε παρά να ανακοινώσει ότι το Ταμιευτήριο καταλήγει στην Eurobank, ενώ οι άλλες τράπεζες, παρά τις απειλές που διατυπώθηκαν αρχικά, δεν φαίνεται ότι έχουν άλλα περιθώρια, παρά να δεχθούν τις... έξωθεν ειλημμένες αποφάσεις. Μένει να φανεί, στις αρχές του 2014 και μετά την ολοκλήρωση των επόμενων τεστ αντοχής των ελληνικών τραπεζών, αν θα εφαρμοσθεί το επόμενο μέρος του διεθνούς σχεδίου για την παράδοση της τέταρτης μεγάλης ελληνικής τράπεζας στους Καναδούς της Fairfax..
