Έντονες διαβουλεύσεις από παράγοντες του τραπεζικού κλάδου, οι οποίοι αναμένουν την ξεκάθαρη θέση της κυβέρνησης
Πυρετό προκαλεί στις διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών η επιμονή με την οποία το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης προωθεί την απελευθέρωση των πλειστηριασμών ακινήτων ακόμα και στην πρώτη κατοικία. Το τελευταίο 48ωρο βρίσκονται σε εξέλιξη ζυμώσεις κορυφής ώστε να εξακριβωθεί τι ακριβώς εξυπηρετεί η ανακίνηση αυτού του θέματος.
Δεν είναι τυχαίο ότι στέλεχος μεγάλης ιδιωτικής τράπεζας σχολίαζε το πρωί ότι θα αναμένει ξεκάθαρη θέση από την κυβέρνηση ώστε να τεθεί το θέμα στην Ένωση
Ελληνικών Τραπεζών εφ’ όσον ανεπισήμως επικρατεί η εκτίμηση πως η απελευθέρωση των πλειστηριασμών ενδέχεται να αποτελέσει μοχλό νέων ισχυρών αναταράξεων επί του εγχωρίου τραπεζικού συστήματος αφού θα καταρρεύσουν οι τιμές της κτηματαγοράς επομένως και οι αξίες των τραπεζών. Στις κρατικές τράπεζες υποστηρίζουν ότι το Υπουργείο Οικονομικών πονοκεφαλιάζει για την αγορά ακινήτων και τα κόκκινα δάνεια, καθώς οι παράπλευρες απώλειες μπορεί να είναι πολλές και καταστροφικές. Η απόφαση για άρση ή μη, δεν είναι κάτι απλό καθώς υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις, τη στιγμή που παράγοντες του οικονομικού επιτελείου εκφράζουν ένα σημαντικό φόβο.
Ελληνικών Τραπεζών εφ’ όσον ανεπισήμως επικρατεί η εκτίμηση πως η απελευθέρωση των πλειστηριασμών ενδέχεται να αποτελέσει μοχλό νέων ισχυρών αναταράξεων επί του εγχωρίου τραπεζικού συστήματος αφού θα καταρρεύσουν οι τιμές της κτηματαγοράς επομένως και οι αξίες των τραπεζών. Στις κρατικές τράπεζες υποστηρίζουν ότι το Υπουργείο Οικονομικών πονοκεφαλιάζει για την αγορά ακινήτων και τα κόκκινα δάνεια, καθώς οι παράπλευρες απώλειες μπορεί να είναι πολλές και καταστροφικές. Η απόφαση για άρση ή μη, δεν είναι κάτι απλό καθώς υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις, τη στιγμή που παράγοντες του οικονομικού επιτελείου εκφράζουν ένα σημαντικό φόβο.
Σε περίπτωση που δεν αρθεί η απόφαση για μη εκτέλεση πλειστηριασμών, εκτιμούν πως υπάρχει το ενδεχόμενο να οδηγηθούμε σε μία φούσκα τύπου Αμερικής, με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια να φτάνουν ταβάνι και το τραπεζικό σύστημα να οδηγηθεί σε κούρεμα καταθέσεων πολιτών. Εξετάζονται μάλιστα case studies από περιπτώσεις που αφορούν στην κτηματαγορά και τις επιπτώσεις που προκλήθηκαν τόσο στις αμερικανικές τράπεζες, όσο και σε μερικούς από τους μεγαλύτερους οίκους real estate παγκοσμίως.
Στο αντίθετο σενάριο βέβαια, οι συνέπειες θα είναι εξίσου τραγικές, καθώς ο Έλληνας έχει επενδύσει πολλά στην κατοικία του και αποτελεί το τελευταίο του οχυρό απέναντι στη φτωχοποίηση των τελευταίων ετών.
Νέες ζημιές εν όψει
Με οικονομικούς όρους πάντως, υπάρχουν εκτιμήσεις πως εν τέλει οι πλειστηριασμοί ακινήτων δεν θα ωφελήσουν τις τράπεζες αλλά αντίθετα θα προκαλέσουν νέες ζημίες, εκτιμούν οι οικονομολόγοι. Η κυρίαρχη αντίληψη μάλιστα, μιλά για πτώση των τιμών στα ακίνητα, πτώση των collaterals γεγονός που θα πλήξει ακόμα και τα εξυπηρετούμενα δάνεια! Υπάρχουν μάλιστα φωνές εκπροσώπων της κτηματαγοράς που μιλούν γιανέο πειραματισμό γερμανικής σύλληψης και σχεδιασμού. Το κακό είναι ότι το θέμα ανακινείται λίγο καιρό πριν από τη νέα επίσκεψη της τρόικας, οπότε κάτω από το καθεστώς πιέσεων και εξαντλητικών διαπραγματεύσεων να ολισθήσει η ελληνική πλευρά στην υιοθέτηση με ένα μέτρο που θα προκαλέσει δυσφορία όχι μόνο στο λαό, όσο και στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα.
Πολιτικοί παράγοντες επισημαίνουν πάντως, ότι οι τράπεζες δεν μπορούν να θεωρηθούν σε καμία των περιπτώσεων θύματα της όλης κατάστασης, καθώς οι διαμαρτυρίες τραπεζιτών για πολίτες που δεν αποπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους, λένε τη μισή αλήθεια. Ακόμα και ένας πρωτοετής οικονομολόγος γνωρίζει πως όταν οι τράπεζες χορηγούν δάνεια σε πολίτες ή επιχειρήσεις, αναλαμβάνουν και το πιστωτικό ρίσκο. Για το σκοπό αυτό, διενεργούν προβλέψεις για τυχόν ασυνέπεια των δανειοληπτών τους. Σε περίπτωση που περάσει η γραμμή που θέλει την άρση των πλειστηριασμών, οι τράπεζες θα αποκτήσουν μία σειρά ακίνητα που στη συνέχεια θα πρέπει να πωλήσουν. Με την αγορά ακινήτων στο μηδέν, το ενδιαφέρον υποτονικό και τη συνεχή φορολόγηση της ιδιοκτησίας, το αντίτιμο που θα εισπράξουν θα είναι ελάχιστο. Οι τιμές των ακινήτων γενικότερα, θα οδηγηθούν με αυτό τον τρόπο σε κατάρρευση λόγω της μεγάλης προσφοράς, γεγονός που θα πλήξει και τα ίδια τα τραπεζικά ιδρύματα που θα έχουν στην κατοχή τους ένα μεγάλο αριθμό υποτιμημένων ακινήτων.
Επιπρόσθετα, θα πληγούν ακόμα και τα εξυπηρετούμενα δάνεια, διότι όταν μία τράπεζα δίνει ενυπόθηκο δάνειο εγγράφει μία αξία για την εγγύηση, την αξία του ακινήτου εν προκειμένου. Αν αυτή η αξία έχει μειωθεί, τότε το άνοιγμα της τράπεζας μεγαλώνει. Κάτι τέτοιο λοιπόν, θα αποτελέσει το θρυαλλίδα συνταρακτικών εξελίξεων με το κούρεμα των καταθέσεων να είναι μονόδρομος. Και τότε μπορεί να φανταστεί κανείς τι μπορεί να γίνει πολιτικά, αλλά κυρίως κοινωνικά…